Biznes i prawa człowieka 1300-BPC-1FN
Jak Polska radzi sobie ze wdrażaniem wytycznych ONZ dotyczących praw człowieka i biznesu?
Wytyczne ds. praw człowieka i biznesu zostały przyjęte przez Radę Praw Człowieka ONZ
w 2011 roku. Określają one w jaki sposób państwa mają chronić prawa jednostki przed naruszeniami ze strony przedsiębiorstw. Precyzują też, co przedsiębiorstwa powinny robić w zakresie ochrony praw człowieka. Wytyczne podkreślają również wagę zapewnienia przez państwo skutecznych (zarówno sądowych, jak i pozasądowych) mechanizmów rozpatrywania skarg o naruszenia praw człowieka.
Do polskich dokumentów państwowych wprowadza je Krajowy Plan Działania na rzecz wdrażania wytycznych ONZ dot. praw człowieka i biznesu na lata 2017-2020. Dokument opisuje planowane działania w zakresie implementacji wytycznych, a także określa, jak administracja publiczna będzie wspierać sektor prywatny w ich wdrożeniu. Przyjęcie dokumentu to także ważny sygnał dla przedsiębiorców i pracodawców, że oczekuje się od nich przestrzegania wytycznych, a tym samym poszanowania praw człowieka w ich codziennej działalności.
Niespełna rok po wprowadzeniu planu odbyła się pierwsza ocena postępu w jego wdrażaniu. Raport Śródokresowy z realizacji Krajowego Planu Działania na rzecz wdrażania wytycznych ONZ dot. praw człowieka i biznesu na lata 2017-2020 przygotowała w maju 2018 r. Państwowa Inspekcja Pracy. Choć, jak pokazuje ocena, pod wieloma względami wdrażanie planu jeszcze raczkuje, w ciągu tego roku zdarzyło się także kilka ważnych rzeczy.
Polska wprowadziła na przykład kilka programów i działań zachęcających i wspierających sektor prywatny w zachowaniach bardziej etycznych, służących większemu poszanowaniu praw człowieka, minimalizowaniu negatywnego wpływu na środowisko.
Jednym z nich są na przykład rozpoczęte działania służące upowszechnianiu standardów należytej staranności w prowadzeniu działalności gospodarczej. Kwestią zwiększania świadomości przedsiębiorców odnośnie zachowania należytej staranności w łańcuchach dostaw metali i minerałów z obszarów dotkniętych konfliktami zbrojnymi zajęło się Ministerstwo Finansów. W tym celu uruchomiło m.in. specjalną infolinię kontaktową dla importerów. Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju otworzyło natomiast Krajowy Punkt Informacyjny OECD ds. odpowiedzialnego prowadzenia biznesu, który zajmuje się promocją i upowszechnianiem Wytycznych OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych. Rozpoczęto także pracę nad tłumaczeniem wytycznych OECD dla poszczególnych gałęzi przemysłu. Są to pierwsze i niezwykle ważne kroki w kierunku budowania odpowiedzialności przedsiębiorców za swój łańcuch dostaw i właściwej identyfikacji ryzyka naruszeń praw człowieka w krajach trzecich związanego z ich działalnością biznesową.
Całkowity nakład pracy studenta
Efekty uczenia się - wiedza
Efekty uczenia się - umiejętności
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
Metody dydaktyczne
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Kryteria oceniania
esej na koniec wykładu
Literatura
1.Marcin Kilanowski, From Universality to Responsibility in International Human Rights, in: Europe at the Age of Pluralism, Legal Aspects of Diversity in Europe, eds. Gozdecka, D., Kmak, M., Intersetia, Cambridge 2015, pp. 57-68.
2.Marcin Kilanowski, Human rights should be our business, in: Economics and Law, 4/2019, pp. 459-473.
3.Marcin Kilanowski, Dialog kluczem do ochrony praw człowieka i rozwoju gospodarczego, in: Biznes i Prawa Człowieka, UN Global Compact Poland, Warszawa 2015, pp. 134-135.
4.Marcin Kilanowski, Wzajemny szacunek i zaufanie dla zrównoważonego rozwoju, in: Global Compact Yearbook 2016/17. Sustainable Development Goals for Poland, UN Global Compact Poland, Warszawa 2016, pp. 272-273.
5.Marcin Kilanowski, Biznes z ludzką twarzą, in: Biznes i prawa człowieka, Standard Minimum Programu Etycznego, UN Global Compact Poland, Warszawa 2016, pp. 126-127.
6.Marcin Kilanowski, W drodze do ekonomicznego równouprawnienia, in: Polityki compliance, różnorodność i równouprawnienie w miejscu pracy, UN Global Compact Poland, Warszawa 2017, pp. 19-21.
7.Marcin Kilanowski, Dialog i współpraca etyczną powinnością organizacji branżowych, w: Organizacje branżowe a etyka biznesu, Robert Sroka (ed.), Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju 2018, Warszawa, pp. 87-89.
8.Marcin Kilanowski et al., Standard of The Ethics Program, Business Self-Regulation With The 2nd Pillar of UN Guiding Principles on Business and Human Rights, UN Global Compact Poland, Warszawa 2019, pp. 1-29.
9.Marcin Kilanowski et al., Praca przymusowa. Poradnik: jak ją rozpoznać i jej przeciwdziałać, Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, Warszawa 2020, p. 1-114.
10.Marcin Kilanowski et al, Przewodnik CSR po bezpiecznym i zrównoważonym miejscu pracy, Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, Warszawa 2021, pp. 1-91.
11.Marcin Kilanowski, Współpraca na rzecz zrównoważonego i globalnego rozwoju, in: Global Compact Yearbook 2021, UN Global Compact Poland, Warszawa 2021.
12..Deva, S., and Bilchitz, D., (eds) Human Rights Obligations of Business: Beyond the Corporate Responsibility to Respect? (Cambridge University Press, 2013);
13.Ford, J., ‘Business and Human Rights: emerging challenges to consensus and coherence?’ Briefing Paper, Chatham House, February 2015;
14.Ford, J., ‘Business and Human Rights: bridging the governance gap’ Research Paper, Chatham House, September 2015;
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: