Konwersatorium epokowe (Architektura i urbanistyka XVIII i XIX wieku na ziemiach polskich.) 1205-KE-SR4

1. Zajęcia wprowadzające (prezentacja programu i kryteriów zaliczenia przedmiotu, przydzielenie referatów)

2. Architektura okazjonalna i dekoracja okolicznościowa (forma, funkcja i treści ideowe)
• Chrościcki J. A., Rozwój form architektonicznych „castrum doloris” i katafalku w Polsce, [w:] Pompa funebris. Z dziejów kultury staropolskiej, Warszawa 1974.
• Czechowicz B., Sztuka i władza na Śląsku od polowy XVIII wieku: sprzężenia zwrotne, [w:] Sztuka i władza, red. D. Konstantynów, R. Pasieczny, P. Paszkiewicz, Warszawa 2001.
• Morka M., „Arcus Gratiae et Pacis“. Gdańska brama tryumfalna na wjazd Ludwiki Marii Gonzaga, [w:] Podług nieba i zwyczaju polskiego. Studia z historii architektury, sztuki i kultury ofiarowane Adamowi Miłobędzkiemu, Warszawa 1988.

3. Mecenat artystyczny Stanisława Augusta oraz problem tzw. stylu stanisławowskiego
• Jaroszewski T. S., Wokół stylu Stanisława Augusta, [w:] Od klasycyzmu do nowoczesności. O architekturze polskiej XVIII, XIX i XX wieku, Warszawa 1996.
• Kwiatkowski M., Stanisław August – król architekt, Warszawa 1983.
• Lorentz S., Rottermund A., Styl Stanisława Augusta i jego mecenat kulturalny, [w:] Klasycyzm w Polsce, Warszawa 1984.

4. Architektura żydowska na ziemiach polskich
• Piechotka M., Krajobraz z menorą. Żydzi w miastach i miasteczkach dawnej Rzeczpospolitej, Warszawa 2008.
• Rejduch-Samkowa I., Samek J., Dawna sztuka żydowska w Polsce, Warszawa 2002.
• Renz R., Kultura Żydów polskich XIX-XX wieku, Warszawa 1992.

5. Orient w architekturze polskiej XIX wieku
• Jaroszewski T. S., Orient w architekturze polskiej XIX wieku, [w:] Od klasycyzmu do nowoczesności. O architekturze polskiej XVIII, XIX i XX wieku, Warszawa 1996.
• Tołłoczko Z., Neobizantynizm oraz nurty orientalne i egzotyczne, [w:] Główne nurty historyzmu i eklektyzmu w sztuce XIX wieku, Kraków 2005.

6. Dwór polski (typ architektoniczny, forma i znaczenie w krajobrazie kulturowym)
• Gwiazdowski T., Architektura dworu polskiego w epoce oświecenia i romantyzmu 1760-1850, „Kwartalnik Architektury i Urbanistyki”, T. XXVIII, 1983, z. 1.
• Leśniakowska M., „Polski dwór”: wzorce architektoniczne, mit, symbol, Warszawa 1992.
• Radwan-Pragłowski J., Dwór polski w pejzażu kulturowym, [w:] Dwór polski. Zjawisko historyczne i kulturowe, red. T. S. Jaroszewski, Warszawa 2000.

7. Poszukiwanie stylu narodowego w polskiej architekturze XIX wieku
• Rączka J. W., Walka o polski styl narodowy w architekturze na przykładzie stylu zakopiańskiego i dworkowego na przełomie XIX i XX wieku, Kraków 2001.
• Stefański K., Polska architektura sakralna w poszukiwaniu stylu narodowego, Łódź 2000.

8. Architektura ogrodów krajobrazowych XVIII i pierwszej połowy XIX wieku
• Majdecki L., Historia ogrodów. Od XVIII wieku do współczesności, t. 2, Warszawa 2008.
• Swirida Inessa, Ogród epoki oświecenia a utopia, [w:] Sztuka a natura, red. E. Chojecka, Katowice 1991.
• Zachariasz A., Budowle w ogrodzie historycznym, [w:] Architektura ogrodowa. Obiekty architektoniczne w kompozycjach ogrodowych – historia i współczesność, red. A. Mitkowska, Z. Mirek, Kraków 2007.

9. Domy ubogich warstw społecznych w XIX-wiecznej Warszawie – architektura i wyposażenie
• Kowecka E., Mieszkania warszawskie w XIX wieku, [w:] Wybrane problemy kultury materialnej miast polskich w XVIII i XIX wieku, red. Z. Kamieńska, T. LVI, Wrocław 1983.
• Roguska J., Architektura i budownictwo mieszkaniowe w Warszawie w II połowie XIX i na początku XX wieku, „Kwartalnik Architektury i Urbanistyki”, 1986, T. XXXI, z. 2.

10. Neogotyckie rezydencje od schyłku XVIII wieku
• Jaroszewski T. S., O siedzibach neogotyckich w Polsce, Warszawa 1981.
• Stefański K., Architektura XIX wieku na ziemiach polskich, Warszawa 2005.

11. Wystrój i wyposażenie wnętrz pałacowych w XVIII i XIX wieku
• Gajewska M., Dom i mieszkanie w Polsce: druga połowa XVIII-XIX wieku, Warszawa 1975.
• Kowecka E., W salonie i w kuchni. Opowieść o kulturze materialnej pałaców i dworów polskich w XIX wieku, Poznań 2008.
• Rottermund A., O programie funkcjonalnym rezydencji monarszej w XVIII wieku, „Materiały Muzeum Wnętrz Zabytkowych w Pszczynie”, T. III, Pszczyna 1984 lub: Rottermund A., Zamek Warszawski w epoce Oświecenia. Rezydencja monarsza: funkcje i treści, Warszawa 1989.

12. Dziewiętnastowieczne budowle użyteczności publicznej, rozwój architektury przemysłowej i fortyfikacyjnej
• Alabaster U., Legun J., Zabytkowe budynki oraz budowle wodociągowe i kanalizacyjne w województwie bydgoskim, [w:] Zabytki techniki wodociągowej Polski, red. S. Januszewski, Wrocław 1989.
• Biskup K., Stankiewicz J., Miasto-twierdza – przemiany obrazu architektonicznego w XIX wieku, [w:] Sztuka XIX wieku w Polsce, red. H. Lisińska, Warszawa 1979.
• Dumała K., Ratusze w miastach Królestwa Polskiego (1815-1870), [w:] Architektura i urbanistyka w krajobrazie historycznym Królestwa Polskiego 1815-1914, red. Wiesława Krauze, Warszawa 1992.
• Omilanowska M., Świątynie handlu. Warszawska architektura komercyjna doby wielkomiejskiej, Warszawa 2004.
• Roguska J., Z dziejów kształtowania się masowej architektury utylitarnej. Dworce w Królestwie Polskim, [w:] Architektura i urbanistyka w krajobrazie historycznym Królestwa Polskiego 1815-1914, red. W. Krauze, Warszawa 1992.

13. Od „abrysu” do „fabryki” – etapy realizacji przedsięwzięcia architektonicznego; warsztat i organizacja pracy architekta
• Mańkowski T., Fabrica ecclesiae, Warszawa 1946.
• Omilanowska M., O wykształceniu i organizacji pracy warszawskich architektów w XIX wieku. Kilka uwag, [w:] Architekt, budowniczy, mistrz murarski, red. H. Faryna-Paszkiewicz, M. Omilanowska, J. Sito, Warszawa 2007.

14. Zajęcia podsumowujące