Wykład ogólnowydziałowy (Pod rządami "króla Alberta". Pomorze Gdańskie w latach 1939-1945) 1202-WOW:28-S1

W ramach wykładu omówione zostaną następujące zagadnienia:

- Od traktatu wersalskiego do agresji na Polskę. Pomorze Gdańskie w niemieckich planach politycznych (1919-1939)
-Niemiecka agresja na Polskę. Pomorze Gdańskie w kampanii wojennej 1939 roku
- Okupacyjny aparat władzy na Pomorzu Gdańskim [zarząd wojskowy; zarząd cywilny, z uwzględnieniem trzech głównych filarów władzy, tzn. administracji cywilnej, struktur NSDAP i struktur policyjnych]
-- Plany niemieckiego okupanta wobec Pomorza Gdańskiego. Geneza i wytyczne polityki narodowościowej
- Eksterminacja ludności polskiej [eksterminacja bezpośrednia - Zbrodnia Pomorska, ze szczególnym uwzględnieniem toruńskiego Fortu VII i lasu Barbarka; zagłada żydowskich mieszkańców Pomorza Gdańskiego i likwidacja psychicznie chorych; eksterminacja pośrednia - obóz Stutthof]
- Wysiedlanie Polaków i osadnictwo niemieckie [tzw. wysiedlenia dzikie i wysiedlenia planowe]
- Germanizacja [likwidacja wszelkich przejawów polskiego życia narodowego, politycznego i kulturalnego – w tym zakaz używania języka polskiego, ale także likwidacja polskiego szkolnictwa i wprowadzenie systemu szkolnego obowiązującego w Trzeciej Rzeszy oraz wprzęgnięcie Kościoła katolickiego do realizacji zadań germanizacyjnych; osobny duży temat związany z procesem germanizacji to niemiecka lista narodowa (Deutsche Volksliste, DVL)]
-Warunki życia Polaków [w tym m.in. sytuacja materialna i bytowa ludności polskiej; wynaradawianie i zarządzenia dyskryminujące Polaków]

Całkowity nakład pracy studenta

Całkowity nakład pracy studenta wynosi 60 godzin, co odpowiada 2 punktom ECTS: - 1 punkt ECTS -30 h: obecność na zajęciach - 1 punkt ECTS - 30 h: przygotowanie do zajęć i kolokwium (bieżące czytanie literatury przedmiotu i sporządzenie notatek)

Efekty uczenia się - wiedza

K_W01 student posiada uporządkowaną wiedzę z zakresu problematyki omawianej na wykładzie K_W05 student wykazuje znajomość historii porównawczej Europy (wojna z lat 1939-1945 jako konflikt globalny) K_W06 student zna i rozumie w stopniu elementarnym relacje i zależności pomiędzy przeszłością a aktualnymi wydarzeniami oraz ich wpływ na świadomość i tożsamość ludzi i społeczeństw

Efekty uczenia się - umiejętności

K_U01 student zdobywa wiedzę w sposób uporządkowany i systematyczny pod kierunkiem osoby prowadzącej wykład K_U05 student potrafi zdefiniować i zastosować w mowie i w piśmie podstawową terminologię związaną z tematyką wykładu K_U09 student potrafi formułować i uzasadniać własne opinie dotyczące ważnych zagadnień życia publicznego (w kontekście tematyki prezentowanej na wykładzie)

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

K_K01 student ma świadomość zakresu swojej wiedzy historycznej i umiejętności warsztatowych i rozumie potrzebę dalszego, ciągłego rozwoju kompetencji w zakresie historycznym, ogólnohumanistycznym, jak też kompetencji i społecznych K_K04 student rozumie potrzebę umiejętnego i aktywnego propagowania wiedzy historycznej i kultury pamięci w środowisku lokalnym K_K09 student docenia i szanuje, jak też jest gotów promować tradycje oraz dziedzictwo historyczne i kulturowe Polski, swojego regionu i Europy

Metody dydaktyczne

wykład informacyjny (konwencjonalny) + pokaz slajdów + materiał filmowy

Metody dydaktyczne eksponujące

- pokaz

Metody dydaktyczne podające

- wykład informacyjny (konwencjonalny)

Metody dydaktyczne w kształceniu online

- metody służące prezentacji treści

Rodzaj przedmiotu

przedmiot fakultatywny

Wymagania wstępne

Podstawowa wiedza z zakresu historii Polski i Powszechnej XX wieku

Koordynatorzy przedmiotu

Sylwia Grochowina

Kryteria oceniania

Kolokwium z zakresu treści prezentowanych na wykładzie

Praktyki zawodowe

Nie dotyczy

Literatura

- Bojarska Barbara, Eksterminacja inteligencji polskiej na Pomorzu Gdańskim (wrzesień-grudzień 1939), Poznań 1972.
- Chinciński Tomasz, Forpoczta Hitlera. Niemiecka dywersja w Polsce w 1939 roku, Gdańsk-Warszawa 2010.
- Grochowina Sylwia, Terror szaleje. Pierwsze miesiące okupacji niemieckiej na Pomorzu Gdańskim (wrzesień- grudzień 1939), Warszawa 2024.
-Hauser Przemysław, Mniejszość niemiecka na Pomorzu w okresie międzywojennym, Poznań 1998.
- Jastrzębski Włodzimierz, Mniejszość niemiecka w Polsce we wrześniu 1939 roku, Toruń 2010.
- Jastrzębski Włodzimierz, Sziling Jan, Okupacja hitlerowska na Pomorzu Gdańskim w latach 1939-1945, Gdańsk 1979.
- Madajczyk Czesław, Polityka III Rzeszy w okupowanej Polsce. Tom I, Warszawa 1970.
- Polityka germanizacyjna Trzeciej Rzeszy na Pomorzu Gdańskim w latach 1939-1945. Materiały sesji popularnonaukowej w Toruniu w dniu 18 listopada 2006 roku, pod red. Katarzyny Minczykowskiej i Jana Szilinga, Toruń 2007.
-- Pomorze pod okupacją niemiecką. Jesień 1939, pod red. Piotra Madajczyka, Warszawa 2021.
-- Schenk Dieter, Albert Forster gdański namiestnik Hitlera. Zbrodnie hitlerowskie w Gdańsku i Prusach Zachodnich, Gdańsk 2002.
- Schenk Dieter, Gdańsk 1930-1945. Koniec pewnego Wolnego Miasta, Gdańsk 2014.
- Społeczeństwo pomorskie w latach okupacji niemieckiej 1939-1945. Materiały XIII sesji popularnonaukowej w Toruniu w dniu 15 listopada 2003 roku, pod red. Katarzyny Minczykowskiej i Jana Szilinga, Toruń 2004.
- Sziling Jan, Polityka okupanta hitlerowskiego wobec Kościoła katolickiego 1939-1945. Tzw. Okręgi Rzeszy: Gdańsk-Prusy Zachodnie, Kraj Warty i Regencja Katowicka, Poznań 1970.
- Wardzyńska Maria, Wysiedlenia ludności polskiej z okupowanych ziem polskich włączonych do III Rzeszy w latach 1939-1945, Warszawa 2017.
- Zapomniani kaci Hitlera. Volksdeutscher Selbstschutz w okupowanej Polsce 1939-1940. Wybrane zagadnienia, pod red. Izabeli Mazanowskiej i Tomasza Cerana, Bydgoszcz-Gdańsk 2016.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 1202-WOW:28-S1 w USOSweb