Miasto i zamek Malbork w czasach konserwatorów Conrada Steinbrechta (1849-1923) i Bernharda Schmida (1872-1947). Utracone dziedzictwo kulturowe? 1202-OG-MZMCSBS

Celem wykładu jest przedstawienie miasta i zamku malborskiego w czasach dwóch wybitnych niemieckich konserwatorów zabytków w Malborku (Marienburg), czyli w II połowie XIX i I połowie XX w. Ich działalność w Malborku skupiona nie tylko na pokrzyżackim zamku, ale również na mieście, ważnym ośrodku Prus Zachodnich i - od 1919 r. - Prus Wschodnich, przyniosła znaczący ślad, widoczny do dziś, pomimo katastrofy dóbr kultury w 1945 r. Główną tezą wykładu jest zakwestionowanie poglądu, utrwalonego bardziej w niemieckiej niż polskiej literaturze naukowej i wspomnieniowej, że koniec II wojny światowej przyczynił się do upadku niemieckiego dziedzictwa kulturalnego w Malborku.
Celem zajęć w poszczególnych wykładach jest rozwiązanie następujących problemów badawczych:
1. Jakie źródła historyczne posiadamy do dziejów miasta, zamku i wyżej wymienionych konserwatorów?
2. Na czym polegała rola i specyfika miasta w połowie XIX w. w porównaniu do okresów wcześniejszych?
3. Jaki był jego skład społeczny i demograficzny?
4. Co działo się z zamkiem malborskim w czasach odbudowy romantycznej?
5. Z jakim doświadczeniem naukowo-konserwatorskim przybyli do Malborka dwaj wybitni przedstawiciele niemieckiej szkoły konserwacji zabytków – Conrad Steinbrecht i Bernhard Schmid?
6. Jakimi zbiorami muzealnymi i bibliotecznymi dysponowało miasto i zamek na przełomie XIX/ XX w.?
7. Jakie były cele, przebieg i efekty restauracji scjentystycznej zamku malborskiego i co z jej efektów przetrwało współcześnie?
8. W czym tkwiły podobieństwa i różnice w praktyce konserwatorskiej i działalności naukowej pomiędzy Conradem Steinbrechtem i Bernhardem Schmidem?
9. Co stało się ze zbiorami muzealnymi i księgozbiorami malborskimi po 1945 r.?
10. W jakiej skali Uniwersytet Mikołaja Kopernika partycypował w akcji przejmowania tych zbiorów, a w jakiej instytucje kultury z Warszawy i Gdańska?
11. W jakiej części zbiory te uległy bezpowrotnemu zniszczeniu?
12. Jakie dobra kultury pozostały w mieście Malborku po 1945 r.?
Podczas wykładu zostaną zaprezentowane liczne reprodukcje źródeł ikonograficznych, zdjęcia, widoki oraz źródła kartograficzne.