Handel w regionie Bałtyku od średniowiecza do początków XIX wieku 1202-H-HwRB-S2

1. Zajęcia wstępne. Charakterystyka tematyki zajęć, literatury. Warunki zaliczenia.
2. Handel na Bałtyku w IX- X w. Udział ludów nadbałtyckich w handlu. Główne ośrodki handlowe, szlaki i towary.
3. Europa północna w pocz. XII w. Powstanie Hanzy.
4. Handel hanzeatycki. Miasta jako ośrodki handlu. (cz. 1)
5. Handel hanzeatycki. Żegluga. Kupcy. (cz. 2)
6. Polityka gospodarcza Hanzy. Konkurencja handlowa. (cz. 3)
7. Opłaty handlowe w rejonie Bałyku w XVI-XVII w. Cła, myta.
8. Waluty oraz systemy miar i wag w handlu bałtyckim w XVII w.
9. Dominium Maris Baltici. Handel w rejonie bałtyckim w okresie wojny trzydziestoletniej. Osłabienie i upadek Hanzy.
10. Główne porty bałtyckie w XVII w.
11. Wojny drugiej połowy XVII w. i ich wpływ na handel nad Bałtykiem.
12. Handel rosyjski w strefie nadbałtyckiej w XVII-XVIII w.
13. Handel bałtycki w XVIII w. jako rozwijający się sektor gospodarki światowej.
14. Cła, myta, waluty, systemy miar i wag w handlu bałtyckim w XVIII w.
15. Kolokwium.

Całkowity nakład pracy studenta

Całkowity nakład pracy studenta 120 godz. - 4 ECTS Godziny realizowane z udziałem nauczycieli (45 godz.1,5 p.): - udział w ćwiczeniach – 30 godz. - 1p. - konsultacje 15 godz. 0,5 p. Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta (75 godz. - 2,5 p): - przygotowanie do ćwiczeń –30 godz. - 1 p. - czytanie literatury- 30 godz.- 1 p. - przygotowanie do kolokwium - 15 godz.- 0,5 p. Łącznie 120 h – 4 pkt. ECTS

Efekty uczenia się - wiedza

W1: posiada pogłębioną, rozszerzoną i uporządkowaną wiedzę z zakresu historii regionu Morza Bałtyckiego prowadzącą do specjalizacji w badaniach nad handlem bałtyckim - K_W01 W2: zna zagadnienia historii powszechnej na poziomie zaawansowanym dla okresu od średniowiecza do pocz. XIX w.– K_W04 W3: zna i rozumie relacje i zależności pomiędzy przeszłością handlu na Morzu Bałtyckim a teraźniejszością oraz ich wpływ na świadomość i tożsamość współczesnych ludzi i społeczeństw - K_W06

Efekty uczenia się - umiejętności

U1: samodzielnie zdobywa i pogłębia wiedzę na temat handlu w rejonie bałtyckim oraz doskonali umiejętności badawcze w sposób uporządkowany i systematyczny, wykorzystując nowoczesne technologie informacyjne, techniki pozyskiwania, klasyfikowania i analizowania informacji - K_U01 U2: dobiera świadomie metody i narzędzia badawcze właściwe dla historii gospodarczej, pozwalające na rozwiązywanie różnorodnych zadań i problemów; analizuje, interpretuje i wykorzystuje dla potrzeb własnych badań teksty historiograficzne, teksty źródłowe oraz inne nośniki pamięci związane z dziejami handlu na Morzu Bałtyckim - K_U07 U3: analizuje, interpretuje i prezentuje zebrane informacje o handlu na Morzu Bałtyckim w przejrzystej, usystematyzowanej i przemyślanej formie; stosuje różnorodne, nowoczesne metody i techniki prezentacji wyników badań – K_U08

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

K1: ma świadomość wartości kultury historycznej, na którą składa się znajomość dziejów, źródeł historycznych, metod badawczych i korzeni historycznych kultury - K_K01 K2: potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania - K_K03 K3: uznaje i szanuje odmienne od własnych teorie i poglądy oraz prowadzi polemikę z nimi w sposób etyczny i kulturalny; wykazuje niezależność i samodzielność myśli, szanując jednocześnie prawo innych osób do wykazywania tych samych cech; jest zdolny do okazywania zrozumienia dla świata wartości i postaw ludzi w różnych okresach i kontekstach historycznych - K_K04 K4: rozwija swoje zainteresowania fachowe, społeczne i kulturalne - K_K08 K5: dąży do obiektywizmu w podejściu do przekazu historycznego, wykazuje odpowiedzialność i odwagę cywilną w sprzeciwianiu się instrumentalizacji wiedzy historycznej przez grupy narodowe, społeczne i polityczne - K_K11

Metody dydaktyczne

wykład konwersatoryjny, pogadanka, pokaz

Metody dydaktyczne eksponujące

- pokaz

Metody dydaktyczne podające

- wykład konwersatoryjny
- pogadanka

Metody dydaktyczne poszukujące

- klasyczna metoda problemowa

Wymagania wstępne

Bark.

Koordynatorzy przedmiotu

Wioletta Zielecka-Mikołajczyk

Kryteria oceniania

Aktywność, obecność, ocena z kolokwium.

Praktyki zawodowe

Nie dotyczy

Literatura

Literatura podstawowa:
Gierszewski S., Statystyka żeglugi Gdańska w latach 1670–1815, Warszawa 1963.
Gierszewski S., Wpływ wojny szwedzko-rosyjskiej 1788–1790 na sytuację w portach pomorskich, „Ars Historica. Prace z Dziejów Powszechnych i Polski”, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza z Poznania, Seria Historia nr 71, [Poznań] 1976.
North Michael, Historia Bałtyku, Warszawa 2018.
Dollinger P., Dzieje Hanzy. XII-XVII w., Warszawa 1997.
Włodarski J., Małe porty Zalewu Wiślanego XVI-XVIII wieku (na przykładzie Braniewa i Fromborka), w: Bałtyk w polityce polskiej w tysiącleciu, red. Franciszek Nowiński, Gdańsk 200, s. 116-133.
Narojczyk Krzysztof, Żegluga i handel bałtycki w świetle Tabel Cła Sukndzkiego (1557-1783), Olsztyn 2007.
Groth Andrzej, Żegluga i handel morski Kłajpedy w latach 1664-1722, Gdańsk 1996.
Mączak Antoni, Między Gdańskiem a Sundem. Studia nad handlem bałtyckim od połowy XVI do połowy XVII w., Waszawa 1972.

Literatura uzupełniająca:
Cieślak E., Polsko-szwedzki handel morski w XVIII w. (Materiały w archiwach szwedzkich), „Zapiski Historyczne” 1980, t. 45, z. 4.
Cieślak E., Węzłowe problemy handlu i żeglugi bałtyckiej w XVIII wieku na przykładzie wymiany Szwecji z Polską, Rosją i Prusami, „Nautologia” 1981, R. 16, nr 4 (64).
Cieślak E., Trzoska J., Handel i żegluga gdańska w XVIII w., [w:] Historia Gdańska, t. III/1: 1655–1793, red. E. Cieślak, Gdańsk 1993.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 1202-H-HwRB-S2 w USOSweb