Historia powszechna XX wieku 1202-H-HPOXX-S1
W zależności od tempa pracy studentów, liczba realizowanych bloków tematycznych może ulec zwiększeniu (poniżej zagadnienia dla pierwszego bloku tematycznego):
I. ŚWIAT MIĘDZY DWIEMA WOJNAMI 1918-1939.
ŁAD WERSALSKI I NARASTANIE KONFLIKTU
- geneza i okoliczności wybuchu I wojny światowej (przesłanki polityczne, ekonomiczne, społeczne i militarne)
- wybuch I wojny światowej (najważniejsze daty związane z tzw. zasadą domina, m.in. Austro-Węgry wypowiadają wojnę Serbii; Niemcy wypowiadają wojnę: Rosji, Francji; wojska niemieckie wkraczają na terytorium Belgii; Anglia wypowiada wojnę Niemcom)
- zakończenie I wojny światowej (front wschodni - traktat brzeski: kto go podpisał, kiedy i w jakich okolicznościach został podpisany? Jakie zawierał postanowienia?; front zachodni - rozejm i akt kapitulacyjny w Compiegne-kto, kiedy i w jakich okolicznościach podpisał ten dokument? Jakie zawierał postanowienia?; bilans/skutki I wojny światowej - demograficzne (w tym proszę uwzględnić także rzeź/ludobójstwo Ormian), materialne, militarne, polityczne;
- zakończenie I wojny światowej z polskiej perspektywy, m.in.: - Z polskiej perspektywy do ważnego wydarzenia doszło już dzień przed podpisaniem rozejmu w Compiegne. O jakie wydarzenie chodzi [Warszawa]? Kto i kiedy został pierwszym premierem niepodległej Polski?
Podstawowe pojęcia/osoby: Józef Piłsudski, Ignacy Daszyński, Jędrzej Moraczewski, Ignacy Jan Paderewski, Komitet Narodowy Polski (KNP), Rada Regencyjna, rząd lubelski (Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej, TRL), Naczelnik Państwa (Kim był? Jakie posiadał kompetencje?).
- Rewolucja listopadowa w Niemczech: Kiedy i w jakich okolicznościach doszło do wybuchu rewolucji listopadowej w Niemczech? Jakie były siły sprawcze tej rewolucji? Proszę stworzyć kalendarium rewolucji listopadowej w Niemczech z uwzględnieniem najważniejszej faktografii (kluczowe/przełomowe momenty rewolucji); Jakie były konsekwencje rewolucji?; Powstanie Republiki Weimarskiej a sprawa polska.
- zwołanie i organizacja konferencji pokojowej, m.in.: - Kiedy, gdzie i z czyim udziałem rozpoczęła się konferencja pokojowa po I wojnie światowej? Jak długo ona trwała? Kto reprezentował Polskę na tej konferencji (w tym podstawowe informacje na temat tych osób – ich kariera polityczna) i jakie było stanowisko (poglądy) polskiej delegacji (sprawa polska na konferencji pokojowej)? Jak wyglądała organizacja tej konferencji pokojowej, tzn. jaka była najwyższa instancja/najwyższy organ konferencji? Do kogo należał decydujący głos i według jakich kryteriów dobierano decydentów? (m.in. Rada Dziesięciu/Rada Pięciu; Wielka Czwórka)? Punktem wyjścia do decyzji, jakie zapadły na ww. konferencji, w znacznej mierze był dokument powszechnie znany jako tzw. Czternaście punktów Wilsona - co to za dokument?.
- Liga Narodów – powstanie, struktura i początki działalności; traktaty pokojowe – traktat wersalski
- Poza traktatem wersalskim, rezultatem prac konferencji paryskiej, były traktaty pokojowe z innymi państwami centralnymi – sojusznikami Niemiec: z Austrią, Bułgarią, Węgrami i Turcją. – Kiedy i gdzie kolejno podpisano te dokumenty i jakie były ich postanowienia? Jak w praktyce przebiegała ich realizacja?
- Traktaty pokojowe podpisane po I wojnie światowej stworzyły międzynarodowy układ polityczny, tzw. system wersalski (nazywany też systemem wersalsko-waszyngtońskim, zob. poniższe zagadnienie: konferencja w Waszyngtonie), który zaważył na całej polityce światowej okresu międzywojennego. Proszę zdefiniować to pojęcie i wskazać co stanowiło istotę nowego układu sił po I wojnie światowej (zmiany w pozycji poszczególnych państw na arenie międzynarodowej)? Konferencja w Waszyngtonie (od 12 listopada 1921 roku do 6 lutego 1922 roku) i traktat waszyngtoński z 6 lutego 1922 roku i jego pochodne; ład = system wersalski)
- problem niemiecki i próby podważania ładu wersalskiego (konferencja genueńska; traktat w Rapallo; konferencja w Locarno i tzw. układy lokarneńskie; łamanie postanowień traktatu wersalskiego po przejęciu władzy przez Adolfa Hitlera - realizacja koncepcji "Lebensraumu" )
- pakt Brianda-Kelloga [jako próba zagwarantowania trwałego pokoju międzynarodowego]; protokół Litwinowa
Całkowity nakład pracy studenta
Efekty uczenia się - wiedza
Efekty uczenia się - umiejętności
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
Metody dydaktyczne
Metody dydaktyczne eksponujące
Metody dydaktyczne podające
- pogadanka
Metody dydaktyczne poszukujące
Rodzaj przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Kryteria oceniania
Metody i kryteria oceniania:
- Obecność i aktywność na zajęciach
- Przygotowanie prezentacji z pokazem slajdów na temat wybranego, ustalonego z prowadzącym zajęcia problemu
- Pozytywny wynik kolokwium.
Praktyki zawodowe
Nie dotyczy
Literatura
Literatura podstawowa:
- Antoni Czubiński, Historia powszechna XX wieku, Poznań 2009.
- Wojciech Roszkowski, Półwiecze. Historia polityczna świata po 1945 r. [różne wyd.];
- Historia polityczna świata XX wieku, pod red. Marka Bankowicza: t. I – 1901-1945; t. II – 1945-2000 [różne wyd.; UJ];
Literatura uzupełniająca:
- Antoni Czubiński, Historia II wojny światowej [różne wydania]
- Antoni Czubiński, Europa XX wieku. Zarys historii politycznej [różne wydania]
- Antoni Czubiński, Wiesław Olszewski, Historia powszechna 1939-1998 [ i następne];
- Henryk Batowski, Między dwiema wojnami 1919-1939, Kraków 2001
- Karol Grünberg, Czas wojny 1939-1945, Toruń 1991.
- Najnowsza historia świata, t. 1(1945-1963), t. 2 (1963-1979), t. 3 (1979-1995), t. 4 (1995-2007), pod red. Artura Patka, Jana Rydla, Janusza Józefa Węca, Kraków 2009.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: