Historia nowożytna Polski 1202-H-HNPL-S1

1. Wprowadzenie do historii nowożytnej. Węzłowe problemy epoki.
2. Stan badań nad historią Polski nowożytnej.
3. Rzeczpospolita jako "monarchia mixta".
4. Rzeczpospolita - państwo czy wspólnota?
5. Społeczeństwo Rzeczypospolitej w XVI-XVIII w.
6. Życie gospodarcze. Gospodarka polska na tle europejskim.
6. Kultura i obyczaje.
7. Prusy Królewskie i Prusy Książęce.
8. Problemy polityki zagranicznej Rzeczypospolitej w XVI-XVII w.
9. Walka o miejsce w Europie w XVII w. (Wojny z Rosją, Szwecją i Turcją oraz ich finał).
10. Rzeczpospolita w dobie unii polsko-saskiej (1697-1763)
11.Początki i rozwój Oświecenia. Oświecenie w Polsce i na Litwie w perspektywie europejskiej.
12.Początki reform stanisławowskich. Konfederacja barska.
13. Sejm Wielki (1788-1791) i Konstytucja 3 Maja.
14. Targowica i Powstanie Kościuszkowskie.
15. Przyczyny upadku Rzeczypospolitej Obojga Narodów.
16. Kultura okresu odrodzenia w I Rzeczypospolitej
17. Kultura i sztuka epoki polskiego Baroku
18. Podróżnictwo staropolskie w XVI-XVIII w. – cele, motywy, charakter i rola w systemie edukacji
19. Staropolski ogląd świata jako integralny komponent mentalności szlacheckiej
20. Życie codzienne szlachty i magnaterii polskiej w XVI-XVIII w.
21. Specyfika polskiego sarmatyzmu jako zjawiska kulturowego
22. Ideologia kontrreformacji i sztuka potrydencka - Wpływy Kościoła na kulturę polską doby Baroku.
23. Świecka sztuka nowożytna w I Rzeczypospolitej jako wyraz sarmackich ideałów życia
24. Reformacja na ziemiach Rzeczypospolitej - problem tolerancji wyznaniowej
25. Wpływy cudzoziemskie w kulturze polskiej XVI - XVIII wieku.
26. Rozwój polskich nauk humanistycznych, przyrodniczych, ścisłych w nowożytności.
27. Nauki medyczne i tajemne w nowożytnej Polsce.

W cyklu 2024/25Z:

Zagadnienia szczegółowe w wyborze:

1. Ogólne wprowadzenie w tematykę epoki
2. Polityka wewnętrzna i zagraniczna monarchów z dynastii Jagiellonów i Wazów
3. Wolna elekcja i liberum veto – specyfika nowożytnego ustroju polskiego
4. Architektura i sztuka polskiego renesansu
5. Różne oblicza polskiej reformacji oraz tolerancja wyznaniowa
6. Wojny Rzeczypospolitej szlacheckiej z Rosją, Szwecją i Turcją w XVII w.
7. Ocena władców i stanu państwa w czasach saskich (1697-1763)
8. Bogactwo piękna - Architektura, malarstwo i rzeźba polskiego baroku
9. Próby reform w czasach stanisławowskich (od 1764 r.) i przełomowe znaczenie Konstytucji 3 maja
10. Problemy wewnętrzne kraju – rokosze antykrólewskie i powstania kozackie
11. Podróże edukacyjne polskiej szlachty i magnaterii w XVII i XVIII w.
12. Sarmatyzm jako pojęcie, ideologia, sztuka i styl życia szlachty polskiej w XVI-XVIII w.
13. Konfederacja barska (1768-1772), wojna z Rosją (1792) oraz Insurekcja Kościuszkowska (1794)
14. Ideologia, kultura i sztuka polskiego oświecenia w XVIII w.
15. Funkcjonowanie poczty i różne formy staropolskiej komunikacji społecznej

Całkowity nakład pracy studenta

Za zaliczenie zajęć student może uzyskać 4 punkty ECTS – stanowi to 120 godzin pracy studenta: Godziny realizowane z udziałem nauczyciela akademickiego (60 godz.): – uczestnictwo w ćwiczeniach – 30 godz. (1 pkt) – konsultacje z nauczycielem akademickim w trakcie dyżurów – 30 godz. (1 pkt) Czas przeznaczony na systematyczne przygotowywanie się studenta do zajęć (15 godz.): – znalezienie i lektura materiałów na zajęcia (źródła historyczne, literatura przedmiotu), należyte przygotowywanie się do udziału w dyskusji (np. wykonanie notatek) – 15 godz. (0,5 pkt) Czas niezbędny do wypełnienia pozostałych kryteriów oceniania (30 godz.): – napisanie referatu na wybrany temat, (w tym kwerenda bibliograficzna), przygotowanie materiału ilustracyjnego do tekstu (np. prezentacji multimedialnej) – 30 godz. (1 pkt) - przygotowanie się do kolokwium zaliczeniowego lub egzaminu kursowego - 15 godz. (0,5 pkt)

Efekty uczenia się - wiedza

W1 Opanował terminologię z zakresu historii nowożytnej Polski, a w szczególności pojęć, dat i wydarzeń historycznych dotyczących historii społecznej i politycznej Polski w XVI-XVIII w., jej rozwoju kulturowego i artystycznego w tej epoce historycznej K_W03 W2 Zna węzłowe problemy epoki i ma świadomość poziomu zaawansowania stanu badań nad historią Polski nowożytnej (XVI-XVIII w.). Posiada zaawansowaną, uporządkowaną chronologicznie i tematycznie wiedzę o historii dawnej Polski w aspekcie jej kształtu ustrojowego i głównych wydarzeń politycznych z epoki saskiej. Zna realia życia codziennego szlachty i magnaterii polskiej w XVI-XVIII w. Zna główne polskie nurty kulturowe i style artystyczne w XVI-XVIII w. Ma świadomość odrębności Prus Królewskich i statusu Prus Książęcych K_W04 W3 Zna wybrane zagadnienia historii powszechnej, które wiążą się genetycznie z historią Polski w XVI-XVIII w.: podróże Polaków po Europie i ich rodzaje, dzieje wojen Rzeczypospolitej z Turcją, Rosją i Szwecją K_W05

Efekty uczenia się - umiejętności

U1 Samodzielnie zdobywa i utrwala wiedzę z zakresu historii Polski nowożytnej (XVI-XVIII w.). Robi to w sposób uporządkowany i systematyczny przy zastosowaniu nowoczesnych technik pozyskiwania, klasyfikowania i analizowania informacji, zgodnie ze wskazówkami opiekuna naukowego K_U01 U2 Rozpoznaje, wykorzystuje i analizuje teksty historiograficzne dotyczące historii nowożytnej Polski K_U06 U3 Poprawnie formułuje tezy w zakresie historii nowożytnej Polski i argumentuje je właściwie z wykorzystaniem literatury przedmiotu K_U14

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

K1 Ma świadomość zakresu swojej wiedzy historycznej i umiejętności warsztatowych dotyczących dziejów Polski w nowożytności (XVI-XVIII w.) oraz rozumie potrzebę dalszego, ciągłego rozwoju kompetencji w tym zakresie K_K05 K2 Docenia i szanuje dziedzictwo historyczne i dorobek kulturowy Polski nowożytnej K_K06 K3 Rozwija samodzielnie swoje zainteresowania dotyczące dziejów Polski w XVI-XVIII w. K_K08

Metody dydaktyczne

- wykład - konwersatorium - dyskusja - pokaz

Metody dydaktyczne eksponujące

- pokaz

Metody dydaktyczne podające

- opowiadanie
- pogadanka
- opis
- wykład problemowy
- wykład konwersatoryjny

Wymagania wstępne

brak.

Koordynatorzy przedmiotu

W cyklu 2022/23Z:

Krzysztof Mikulski

W cyklu 2024/25Z:

Adam Kucharski

W cyklu 2023/24Z:

Adam Kucharski

Kryteria oceniania

Kryteria oceniania:

– obecność i aktywność na zajęciach
- napisanie i przedstawienie referatu na wybrany temat
– zaliczenie kolokwium (ćwiczenia)
- egzamin ustny lub pisemny (w przypadku wykładu)

Ocena końcowa jest średnią z ocen cząstkowych.
Skala ocen:
4,75–5,00 bardzo dobry
4,25–4,74 dobry plus
3,75–4,24 dobry
3,25–3,74 dostateczny plus
2,75–3,24 dostateczny
0–2,74 niedostateczny

Praktyki zawodowe

nie ma

Literatura

Literatura podstawowa:

Augustyniak U. Historia Polski 1572-1795, Warszawa 2008
Dzieje Polski pod red. J. Topolskiego, Warszawa 1976
Gierowski J.A., Historia Polski (1492-1864), Warszawa 1972 (lub inne)
Markiewicz M., Historia Polski 1592-1795), Kraków 2004
Polska na przestrzeni wieków. Praca zbiorowa pod red. J. Tazbira

Literatura uzupełniająca:

Bardach J.Leśnodorski B.Pietrzak M., Historia ustroju i prawa polskiego, Warszawa 1994
Błaszczyk G., Dzieje stosunków polsko-litewskich, t. 2, Poznań 2007
Bogucka M., Dzieje kultury polskiej, Warszawa 1988
Historia dyplomacji polskiej, t. II 1572-1795 pod red. Z. Wójcika, Warszawa 1972
Historia sejmu polskiego, t. I do schyłku Rzeczypospolitej szlacheckiej pod red. J. Michalskiego, Warszawa 1984
Jakowenko M., Historia Ukrainy do 1795 r., Warszawa 2011
Kiaupa Z. Kiaupiene J. Kuncevicius A., Historia Litrwy od czasów najdawniejszych do 1795 r., Warszawa 2006
Kuklo C., Demografia Rzeczypospolitej przedrozbiorwej, Warszawa 2009
Rusiński W., Rozwój gospodarczy ziem polskich w zarysie, Warszawa 1973
Sahanowicz H., Historia Białorusi. Od czasów najdawniejszych do końca XVIII w., Lublin 2002
Wójcik Z., Dzieje Rosji (1533-1801), Warszawa 1981
Zarys historii gospodarstwa wiejskiego w Polsce pod red. B. Baranowskiego i J. Topolskiego, T. II, Warszawa 1964
Zarys dziejów wojskowości polskiej do 1864 r. pod red. J. Sikorskiego, Warszawa 1966

Monografie: student przedstawia do akceptacji przez prowadzącego wykaz wybranych przez siebie lektur (4 pozycje).

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 1202-H-HNPL-S1 w USOSweb