Prowadzony w cyklach: 2022/23Z, 2022/23L, 2023/24Z, 2023/24L, 2024/25Z, 2024/25L

Kod ISCED: 0222

Punkty ECTS: 3

Język: polski

Organizowany przez: Instytut Historii i Archiwistyki

Neografia niemiecka 1202-A-NN-S1

1. Cel i zakres zajęć. Podstawowa litertura. Rozwój pisma niemieckiego w okresie XIV – XX w. – etapy rozwoju i najważniejsze zmiany zachodzące w kształcie pisma. Analiza charakteru pisma i możliwości jej zastosowań.
2. Litery majuskulne i minuskulne. Różnice pomiędzy wyglądem poszczególnych liter pisma niemieckiego na przestrzeni XIV-XVIII w. Litery sprawiające trudności w procesie nauczania.
3. Ćwiczenia praktczne w odczytywaniu wybranych grup wyrazów – omówienie popełnionych błędów, wyjaśnianie na bieżąco różnic w kształcie odczytanych liter.
4. Ćwiczenia praktyczne w odczytywaniu wybranych tekstów - omówienie popełnionych błędów, wyjaśnianie na bieżąco różnic w kształcie odczytanych liter.
5. Ćwiczenia praktyczne w odczytywaniu tekstów z podręcznika H. Gutzwiller, Die Entwicklung der Schrift vom 12. bis ins 19. Jahrhundert, Solothurn 1981 – analiza pisma niemieckiego w XIV-XVIII w.
6. Ćwiczenia praktyczne w odczytywaniu tekstów z podręcznika Schrifttafeln zur deutschen Paläographie des 16.-20. Jahrhunderts, bearb. K. Dülfer, H.-E. Korn, Marburg 1973 – analiza pisma niemieckiego w XVI-XVIII wieku.
7. Kontynuacja ćwiczeń praktycznych w odczytywaniu tekstów z podręcznika Schrifttafeln zur deutschen Paläographie, Tl. 1 – analiza pisma niemieckiego w okresie XVI-XVIII wieku.
8. Pokaz w Archiwum Państwowym – prezentacja różnych rodzajów pisma z okresu XIV-XVIII w. Omówienie możliwości i sposobów odpisywania źródeł archiwalnych. Ćwiczenia w czytaniu oryginalnych dokumentów.
9. Ćwiczenia praktyczne w odczytywaniu wybranych tekstów źródłowych - omówienie popełnionych błędów, wyjaśnianie na bieżąco różnic w kształcie odczytanych liter.
10. Rozmowa na temat przygotowanych przez studentów odpisów rękopiśmiennego tekstu niemieckiego z okresu XVI-XVIII w. Omówienie tesktu i problemów wynikłych trakcie sporządzania odpisu. Podsumowanie zajęć.

Całkowity nakład pracy studenta

1. Godziny realizowane z udziałem nauczycieli: godziny kontaktowe przewidziane w planie studiów dla danego przedmiotu (suma godzin wszystkich form zajęć z przedmiotu), godziny konsultacji indywidualnych studenta/słuchacza/ uczestnika kursu - 60 godz. 2. Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta/słuchacza/uczestnika kursu potrzebny do pomyślnego zaliczenia przedmiotu, tj. wcześniejsze przygotowanie i uzupełnienie notatek; zebranie i wybór odpowiednich materiałów do zajęć, wymagane powtórzenie - materiału, pisanie prac, projektów, czytanie literatury - 60 godz. 3. Czas wymagany do przygotowania się i do uczestnictwa w procesie oceniania - 60 godz.

Efekty uczenia się - wiedza

Ma podstawową wiedzę o rozwoju pisma neogotyckiego od XVI wieku po współczesność - K_W14

Efekty uczenia się - umiejętności

Potrafi odczytać ze zrozumieniem proste teksty pisane w języku niemieckim pismem neogotyckim - K_U06

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

Potrafi współdziałać i pracować w grupie ze świadomością ról przypisanym poszczególnym jej członkom - K_K02 Potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania - K_K03

Metody dydaktyczne eksponujące

- wystawa
- pokaz

Metody dydaktyczne podające

- opis
- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład konwersatoryjny

Metody dydaktyczne poszukujące

- obserwacji
- ćwiczeniowa
- laboratoryjna

Rodzaj przedmiotu

przedmiot fakultatywny

Wymagania wstępne

Znajomość języka niemieckiego w stopniu podstawowym.

Koordynatorzy przedmiotu

W cyklu 2023/24L:

W cyklu 2022/23L:

W cyklu 2024/25Z:

W cyklu 2024/25L:

W cyklu 2022/23Z:

W cyklu 2023/24Z:

Kryteria oceniania

Warunkiem zaliczenia jest udział w zajęciach (max. dwie nieobecności) oraz aktywność na zajęciach (K_U06, K_K02, K_K03) . Ponadto odbędzie się końcowy sprawdzian pisemny polegający na poprawnym odpisaniu lub odczytaniu rękopiśmiennego tekstu niemieckiego z okresu XVI-XVIII w. (K_W14, K_U06).

Literatura

Arcaion. Aktoznawstwo. Neografia gotycka. Słownik dawnych terminów i skrótów. Dzieje Górnego Śląska (http://arcaion.pl/index.php/neografia-gotycka )
K. Bobowski, Ewolucja pisma neogotyckiego na Śląsku od początku XVI do połowy XX wieku, Wrocław 1992.
K. Bobowski, Skróty w piśmie neogotyckim, Wrocław 1994.
Faktur- und Kurrentschrift (http://yo-lobo.eu/fraktura_a_kurent/ )
K. Górski, Neografia gotycka. Podręcznik pisma neogotyckiego XVI-XX w., cz. 1-2, Toruń 1960.
P. A. Grun, Schlüssel zu alten und neuen Abkürzungen, Limburg/Lahn 1966.
P. A. Grun, Leseschlüssel zu unserer alten Schrift. Taschenbuch der deutschen /wie auch der humanistischen/ Schriftkunde für Archivbenutzer, insbesondere Sippen- und Heimatforscher, Studierende, Geistliche, u. Kirchenbuchführer, Görlitz 1935
H. Gutzwiller, Die Entwicklung der Schrift vom 12. bis ins 19. Jahrhundert, Solothurn 1981.
Schrifttafeln zur deutschen Paläographie des 16.-20. Jahrhunderts, Tl. 1-2, bearb. K. Dülfer, H.-E. Korn, Marburg 1973.
F. Verdenhalven, Die deutsche Schrift. Ein Übungsbuch, Neustadt an der Aisch 1989
Słowniki języka niemieckiego i leksykony (http://urts55.uni-trier.de:8080/Projekte/WBB2009/StartSeite/setupHomepage);
Słowniki niemiecko-polskie i polsko-niemieckie dostępne na różnych stronach internetowych (http://pl.bab.la/slownik/ ; http://www.depl.pl/ ; http://pl.pons.eu/niemiecki-polski/ )

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 1202-A-NN-S1 w USOSweb