Metodyka kształtowania zasobu archiwalnego 1202-A-MKZA-S1

Celem zajęć jest przekazanie studentom wiedzy na temat kształtowania zasobu archiwalnego w Polsce. Kończąc zajęcia, ich uczestnicy, powinni wiedzieć kto w naszym kraju ma prawo kształtować zasób archiwalny i jak zorganizowany jest tu system kształtowania zasobu. Studenci powinni potrafić wskazać cel selekcji archiwalnej, znać stosowane w Polsce i za granicą metody oceny wartości dokumentacji, ogólne i szczegółowe kryteria selekcji. Powinni zdobyć wiedzę na temat zasad uzgadniania pomocy kancelaryjno-archiwalnych (także sposobów oceny instrukcji kancelaryjnych, wykazów akt i instrukcji archiwalnych), przygotowania i przeprowadzenia wizytacji archiwum zakładowego oraz warunków i metod wydawania zgody na brakowanie dokumentacji (w tym na temat oceny spisu materiałów przeznaczonych do zniszczenia i przeprowadzenia ekspertyzy).

Całkowity nakład pracy studenta

1. Godziny realizowane z udziałem nauczycieli: - uczestnictwo w zajęciach – 30 godz., 1 pkt. ECTS, 2. Czas poświęcony na pracę indywidualna studenta: - wymagane powtórzenie materiału, wcześniejsze przygotowanie i uzupełnienie notatek – 30 godz., 1 pkt. ECTS, - zebranie i wybór odpowiednich materiałów do zajęć – 15 godz., 0,5 pkt. ECTS. 3. Czas wymagany do przygotowania się i do uczestnictwa w procesie oceniania: - przygotowanie do sprawdzianu – 45 godz., 1,5 ECTS.

Efekty uczenia się - wiedza

W1: Zna zasady, kryteria, metody i narzędzia selekcji archiwalnej – K_W05 W2: Zna formy i narzędzia kształtowania narastającego zasobu – K_W07

Efekty uczenia się - umiejętności

U1: Potrafi stosować zasady, kryteria, metody i narzędzia selekcji archiwalnej – K_U03 U2: Potrafi stosować formy i narzędzia kształtowania narastającego zasobu archiwalnego – K_U03 U3: Potrafi zastosować odpowiednie regulacje prawne w metodyce kształtowania zasobu archiwalnego – K_U14 U4: Umie stworzyć procedurę selekcji z wykorzystaniem szczegółowych kryteriów – K_U03 U5: Potrafi wskazać wady i zalety instrukcji kancelaryjnej, wykazu akt i instrukcji o organizacji i zakresie działania archiwum zakładowego – K_U10

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

K1: Potrafi współdziałać w grupie i zespole, ma elementarne umiejętności organizacyjne pozwalające zaplanować i przeprowadzić selekcję materiałów archiwalnych oraz zrealizować zadania z zakresu nadzoru nad narastającym zasobem archiwalnym – K_K01 K2: Potrafi odpowiednio określić priorytety oceniając wartość dokumentacji i nadzorując narastający zasób archiwalny– K_K02 K3: Określając wartość archiwalną dokumentacji postępuje zgodnie z zasadami etyki zawodowej – K_K03 K4: Nie rozpowszechnia informacji uzyskanych w trakcie pracy z dokumentacją, przestrzegając tajemnicy służbowej swego pracodawcy i wszystkich jednostek organizacyjnych, w których dokumentację ma wgląd – K_K03 K5: Ma świadomość odpowiedzialności spoczywającej na oceniających wartość dokumentacji i nadzorujących narastający zasób archiwalny – K_K04

Metody dydaktyczne

1. Metody dydaktyczne eksponujące: - pokaz. 2. Metody dydaktyczne podające: - wykład konwersatoryjny, - opis, - pogadanka. 3. Metody dydaktyczne poszukujące: - referatu. 4. Metody dydaktyczne w kształceniu online: - metody rozwijające refleksyjne myślenie, - metody służące prezentacji treści, - metody wymiany i dyskusji.

Metody dydaktyczne eksponujące

- pokaz

Metody dydaktyczne podające

- opis
- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- pogadanka

Metody dydaktyczne poszukujące

- referatu

Metody dydaktyczne w kształceniu online

- metody wymiany i dyskusji
- metody służące prezentacji treści
- metody rozwijające refleksyjne myślenie

Rodzaj przedmiotu

przedmiot obligatoryjny

Wymagania wstępne

Aby przystąpić do realizacji przedmiotu „Metodyka kształtowania zasobu archiwalnego”, student musi wcześniej zakończyć kurs przedmiotów: - Wstęp do archiwistyki, - Metodyka gromadzenia rozmieszczenia i przechowywania zasobu archiwalnego, - Współczesne rodzaje dokumentacji, - Zarządzanie dokumentacją w kancelarii, - Zarządzanie dokumentacją w archiwum bieżącym.

Koordynatorzy przedmiotu

Robert Degen

Kryteria oceniania

Sprawdzian pisemny – W1, W2, U1, U2, U3, U4, U5
Aktywność na zajęciach –K1, K2, K3, K4, K5

Kryteria oceniania sprawdzianu pisemnego:
- niedostateczny (2) – 0–49%,
- dostateczny (3) – 50–65%,
- dostateczny plus (3+) – 66–70%,
- dobry (4) – 71–85%,
- dobry plus (4+) – 86–90%,
- bardzo dobry (5) – 91–100%.

Praktyki zawodowe

Brak.

Literatura

- H. Altman, Zagadnienie selekcji akt w archiwistyce współczesnej, „Archeion”, t. 29, 1958, s. 113–130.
- A. Barszcz, Przepisy regulujące nadzór nad narastającym zasobem archiwalnym w Polsce w latach 1951–2002, „Archiwista Polski”, 2011, nr 2, s. 27–48.
- C. Biernat, Nowe metody nadzoru i opieki nad archiwami urzędów, przedsiębiorstw u instytucji, „Archeion”, t. 40, 1964, s. 81–93.
- R. Degen, Archiwa przejściowe w strategii kształtowania zasobu archiwalnego, [w:] Archiwa przejściowe i zbiorcze w Polsce. Organizacja i funkcjonowanie, red. M. Jabłońska, D. Drzewiecka, Toruń 2016, s. 33–54.
- R. Degen, Garść uwag na temat selekcji w Polsce, [w:] Toruńskie konfrontacje archiwalne, t. 1: Archiwistyka na uniwersytetach, archiwistyka w archiwach, pod red. Waldemara Chorążyczewskiego i Agnieszki Rosy, Toruń 2009, s. 133–143.
- R. Degen, Kształtowanie państwowego zasobu archiwalnego w Polsce w latach 1945–1989, [w:] Archiwa – Kancelarie – Zbiory, t. 2, pod red. W. Chorążyczewskiego, R. Degena, K. Syty, Toruń 2008, s.13–38.
- R. Degen, Ocena wartości dokumentacji w wybranych państwach anglosaskich, [w:] Archiwa – zwierciadła czasu, skarbnice pamięci. Pamiętnik VIII Powszechnego Zjazdu Archiwistów Polskich. Łódź, 7–9 września 2022 roku, t. 1, red. P. Gut, W. Nowosad, P. Pietrzyk, Warszawa 2024, s. 95–108.
- R. Degen, Selekcja archiwalna jako konstruowanie zbioru źródeł historycznych w Polsce, „Archiwista Polski”, 2011, nr 2, s. 11–17.
- R. Degen, Selekcja archiwalne w polskiej literaturze archiwistycznej, „Archiwista Polski”, 2011, nr 1, s. 31–44.
- R. Degen, M. Jabłońska, "Collecting projects" i "documentation strategies" jako narzędzia kształtowania zasobu archiwalnego i budowania wizerunku archiwów, [w:] Archiwa organizacji pozarządowych w Polsce, red. T. Czarnota, M. Konstankiewicz, Warszawa – Lublin 2015, s. 167–173.
- Dokumentacja masowa. Z problematyki kształtowania zasobu archiwalnego, pod red. I. Mamczak-Gadkowskiej, K. Stryjkowskiego, Poznań 2012.
- H. Robótka, B. Ryszewski, A. Tomczak, Archiwistyka, Warszawa 1989, s. 32–43.
- M. Tarakanowska, Problem brakowania akt w Polsce w świetle przepisów i literatury archiwalnej w latach 1918–1965, „Archeion”, t. 46, 1967, s. 43–55.
- J. Topolski, Wprowadzenie do historii, Poznań 2001 (stąd rozdziały: "Co to jest historia? Czy przeszłość jest jedna i czy ma kształt?" oraz "Źródła historyczne nie są zwierciadłem, w którym odbija się przeszłość. Jak je wykorzystywać?").

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 1202-A-MKZA-S1 w USOSweb