Metodyka gromadzenia, rozmieszczenia i przechowywania zasobu archiwalnego 1202-A-MGRiPZA-S1

Celem zajęć jest zapoznanie studentów w stopniu podstawowym z mechanizmami gromadzenia zasobu archiwalnego, celem i przedmiotem tego działania, zasadami wyboru materiałów archiwalnych, ich rozmieszczeniem w ramach sieci archiwalnej i między różnymi sieciami archiwów oraz zasadami zachowania odpowiednich warunków dla przechowywania archiwaliów. Wiedza ta będzie poszerzana w ramach osobnych przedmiotów poświęconych metodyce kształtowania zasobu archiwalnego, techniki archiwalnej oraz profilaktyki i konserwacji archiwaliów, przewidzianych w programie studiów. Dokładniej w trakcie zajęć przekazane zostaną stosowane w archiwach metody gromadzenia zasobu archiwalnego, teoretyczne zasady rozmieszczenia zasobu wypracowane przez archiwistykę na przestrzeni dziejów, problemy tworzenia sieci archiwalnych, cechy nowoczesnego budownictwa archiwalnego, zasady projektowania budynków archiwalnych, zagospodarowania ich powierzchni, wyposażenia magazynów archiwalnych w sprzęt niezbędny do właściwego przechowywania zasobu archiwalnego.

Całkowity nakład pracy studenta

1. Godziny realizowane z udziałem nauczycieli: - uczestnictwo w zajęciach – 30 godz., 1 pkt. ECTS, - uczestnictwo w indywidualnych konsultacjach – 10 godz. 0,4 pkt. ECTS 2. Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta: - wymagane powtórzenie materiału, wcześniejsze przygotowanie i uzupełnienie notatek – 10 godz., 0,3 pkt. ECTS, - zebranie i wybór odpowiednich materiałów do zajęć – 10 godz., 0,3 pkt. ECTS, 3. Czas wymagany do przygotowania się i do uczestnictwa w procesie oceniania: - przygotowanie do sprawdzianu pisemnego – 15 godz., 0,5 ECTS. - realizacja projektu - 15 godz., 0,5 ETCS

Efekty uczenia się - wiedza

W1: Ma uporządkowaną wiedzę na temat gromadzenia, rozmieszczenia i przechowywania zasobu archiwalnego – K_W05 W2: Zna sposoby gromadzenia, pozyskiwania zasobu archiwalnego – K_W03 W3: Zna zasady rozmieszczenia zasobu archiwalnego – K_W03 W4: Zna ogólne zasady projektowania budynków archiwalnych i wyposażenia magazynów – K_W08 W5: Zna odpowiednie warunki przechowywania wszystkich rodzajów materiałów archiwalnych – K_W22

Efekty uczenia się - umiejętności

U1: Potrafi stosować sposoby gromadzenia (pozyskiwania) zasobu archiwalnego – K_U03 U2: Potrafi zastosować odpowiednie regulacje prawne w metodyce gromadzenia, rozmieszczenia i przechowywania zasobu archiwalnego – K_U14 U3: Potrafi rozwiązywać praktyczne problemy związane z rozmieszczeniem zasobu archiwalnego – K_U05

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

K1: Potrafi współdziałać w grupie i zespole, przyjmując różne role; podejmuje się realizacji wyznaczonych zadań, jak również potrafi samodzielnie je przydzielać innym; ma elementarne umiejętności organizacyjne pozwalające na realizację celów związanych z projektowaniem i podejmowaniem działań – K_K02 K2: Potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania – K_K03 K3: Prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu; potrafi dokonać analizy własnych działań i wskazać ewentualne obszary wymagające identyfikacji w przyszłości – K_K04 K4: Postępuje zgodnie z zasadami etyki zawodowej – K_K05 K5: Stosuje postawę i zachowania pożądane w zawodzie archiwisty, przewidziane w międzynarodowym kodeksie etycznym archiwisty – K_K05 K6: Nie rozpowszechnia informacji uzyskanych w trakcie pracy z dokumentacją, przestrzegając tajemnicy służbowej swego pracodawcy i wszystkich jednostek organizacyjnych, w których dokumentację ma wgląd – K_K05 K7: Nie wykorzystuje swojego uprzywilejowanego dostępu do materiałów archiwalnych dla osiągnięcia korzyści osobistych jakiegokolwiek rodzaju – K_K05

Metody dydaktyczne

1. Metody dydaktyczne eksponujące: - pokaz. 2. Metody dydaktyczne podające: - wykład konwersatoryjny, - opis, - pogadanka. 3. Metody dydaktyczne poszukujące: - giełda pomysłów - obserwacji - projektu - referatu.

Metody dydaktyczne eksponujące

- pokaz

Metody dydaktyczne podające

- pogadanka
- opis
- wykład konwersatoryjny

Metody dydaktyczne poszukujące

- giełda pomysłów
- obserwacji
- projektu
- referatu

Rodzaj przedmiotu

przedmiot obligatoryjny

Wymagania wstępne

Aby przystąpić do realizacji przedmiotu „Metodyka gromadzenia rozmieszczenia i przechowywania zasobu archiwalnego”, student musi wcześniej zakończyć kurs przedmiotów: - Wstęp do archiwistyki

Koordynatorzy przedmiotu

Agnieszka Rosa

Kryteria oceniania

Sprawdzian pisemny – W1, W2, W3, W4, W5
Aktywność na zajęciach – U1, U2, U3, K1, K2, K3, K4, K5, K6, K7
Realizacja projektu – W2, U1, K1, K2, K3

Kryteria oceniania:
zaliczenie na ocenę na podstawie wyniku sprawdzianu pisemnego:

ndst - 0-49%

dst- 50-59 %

dst plus- 60-69 %

db- 70-79 %

db plus- 80-85 %

bdb- 86-100 %

Ocena może zostać podniesiona o pół oceny za aktywność na zajęciach.

Praktyki zawodowe

nie dotyczy

Literatura

Wybrana literatura podstawowa i szczegółowa dotycząca poszczególnych zagadnień:
Gromadzenie i rozmieszczenie zasobu archiwalnego:
 Degen Robert, Gromadzenie zasobu w archiwach polskich w latach 1945 – 1989. Problem badawczy i przegląd podstawowej literatury, [w:] Archiwa – Kancelarie – Zbiory, re. W. Chorążyczewski, R. Degen, K. Syta, Toruń 2005, t. 1, s. 159 – 192.
 Degen Robert, Jabłońska Marlena, Collecting Projects i Documentation Strategy jako narzędzia kształtowania zasobu archiwalnego i budowania wizerunku archiwów, https://repozytorium.umk.pl/handle/item/1894
 Radtke Irena, Gromadzenie narastającego zasobu archiwalnego w świetle przepisów archiwalnych, [w:] Pamiętnik I Powszechnego Zjazdu Archiwistów Polskich, przemyśl 27 – 29 sierpnia 1986 roku, cz. II, Warszawa 1991, s. 294 – 315.
 A l t m a n Henryk, Archiwa. Ośrodki dokumentacyjne. Biblioteki. Muzea. Stosunki wzajemne. Próby rozgraniczenia. (Na marginesie obrad VIII Konferencji Okrągłego Stołu Archiwów w Madrycie), Archeion, T. 38: 1962 s. 7–11.
 T o m c z a k Andrzej, Archiwalna zasada pertynencji terytorialnej a rozmieszczenie zasobu w archiwach polskich, Archeion, T. 67: 1979 s. 7–23.
 Vladimir Żumer, Gromadzenie materiałów archiwalnych i kryteria ich oceny, Archeion, t. 103, 2001, s. 37 – 61.
Sieci archiwów w Polsce:
 B a n d u r k a Mieczysław, Zagadnienie organizacji i pracy archiwów powiatowych, Archeion, T. 48: 1968 s. 25–35.
 B i e l i ń s k a Maria, Rozwój sieci archiwalnej w Polsce Ludowej w latach 1944–1953, Archeion, T. 24: 1955 s. 6–14.
 B r a ń s k a Eugenia, Sieć organizacyjna archiwów państwowych w Polsce Ludowej, Archeion, T. 41: 1964 s. 9–30.
 E h r e n k r e u t z Stefan, Archiwiści objazdowi czy konserwatorowie zabytków sztuki i kultury?, Archeion, T. 1: 1927 s. 145–154.
Organizacja archiwów zagranicznych, sieci archiwów na świecie:
 N a w r o c k i Stanisław, Organizacja i działalność państwowej służby archiwalnej w Szwecji, Archeion, T. 50: 1968 s. 187–203.
 P a ń k ó w Stanisława, Archiwa belgijskie, Archeion, T. 31: 1959 s. 125–137.
 Hanna K r a j e w s k a, Archiwa Królestwa Niderlandów, Archeion, t. 101, 2000, s. 80-86.
 G r y c i u k Alina, Organizacja i działalność archiwów czeskich, Archeion, T. 73: 1982, s. 233–241.
 Wojciech Stępień: Archiwa państwowe na Słowacji: organizacja, działalność, zasoby, Teki Archiwalne – Seria Nowa, t. 20 (32), 2009, s. 47 – 70.
 S t ę pniak Władysław, Archiwa Grecji, Archeion, T. 94: 1995 s. 98–111.
 Łopaciński Wincenty, Archiwa węgierskie, Archeion, T. 6–7: 1930 s. 75–83.
 Władimir A d a m u s z k o, Organizacja archiwów na Białorusi, Archeion, t. 106, 2003, s. 191 – 206.
 K u b i c z e k Barbara, R o c k a Danuta: Organizacja i działalność´ archiwów hiszpańskich, Archeion,. T. 69: 1979 s. 297–314.
 N a w r o c k i Stanisław: Archiwa hiszpańskie, Archeion, T. 58: 1973 s. 77–80.
 N a w r o c k i Stanisław: Archiwa portugalskie, Archeion, T. 65: 1977 s. 183–188.
 Jerzy Gaul, Organizacja i zakres działania archiwów w Austrii na szczeblu centralnym (ogólnokrajowym) i regionalnym (krajowym), Archeion, t. 115, 2014, s. 97 – 110.
 M a n t e u f f e l Tadeusz: Organizacja archiwów francuskich, Archeion, T. 2: 1927 s. 96–109.
 R ą c z k a Zofia: Kilka uwag o dziejach i organizacji Archives nationales w Paryżu, Archeion, T. 40: 1964 s. 251–267
 R a d t k e Irena, Archiwa włoskie, Archeion, T. 71: 1981 s. 133–150.
 Biedziak Agata – Włoska sieć archiwów państwowych, Archiwista Polski, nr 3, 2008, s. 51-
 Klimiuk Kamil: Archiwa w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej – organizacja i działalność, Teki Archiwalne – Seria Nowa, t. 10 (32), 2009, s. 31 – 46.
 N a w r o c k i Stanisław, Państwowa służba archiwalna w RFN, Archeion, T. 70: 1980, s. 241–259.
 Sobczak Anna – Bundesarchiv – największa sieć archiwalna w Niemczech, Archiwista Polski, nr 3, 2008, s. 67 –
 Daniel Marcin Groszek: Archiwa w Wielkiej Brytanii – organizacja i działalność, Teki Archiwalne – Seria Nowa, t. 10 (32), 2009, s. 5 – 30.
 D a u k s z a Maria: Archiwa brytyjskie, Archeion, T. 94: 1995 s. 87–97.
 N a w r o c k i Stanisław: Organizacja i problemy służby archiwalnej w Wielkiej Brytanii, Archeion, T. 32: 1960 s. 115–132.
Rewindykacja i ekstradycja archiwaliów:
 S k o w r o n e k Jerzy, Misja archiwisty i problemy rewindykacji archiwów — specyfika Europy Środkowo-Wschodniej XIX i XX w., Archeion, T. 94: 1995 s. 7–21.
 S t ę pniak Władysław, Klauzule archiwalne Konwencji Wiedeńskiej z 8 IV 1983 roku, Archeion, T. 79: 1985 s. 5–38.
 S t ę pniak Władysław, Konferencja ONZ w Wiedniu na temat konwencji dotyczącej sukcesji państw w sprawach mienia państwowego, archiwów i długów, Archeion, T. 78: 1984, s. 393–395.
 Wojciech K o w a l s k i, Repatriacja dóbr kultury w sytuacji cesji terytorialnej i rozpadu państw wielonarodowych, Archeion, t.106, 2003, s. 5 – 37.
 Władysław S t ę p n i a k, Tradycyjne metody rozstrzygania międzynarodowych sporów archiwalnych, Archeion, t. 106, 2003, s. 38 – 46.
 Władysław Stępniak, Kontrowersje wokół podstaw prawnych rozstrzygania międzynarodowych sporów archiwalnych, [w:] Archiwiści i archiwa w dobie społeczeństwa informacyjnego. Pamiętnik IV Powszechnego Zjazdu Archiwistów Polskich, Szczecin, 12 – 13 września 2002 r., tom. I, red. D. Nałęcz, Toruń 2002, s. 45 – 54.
Komisje ds. Zakupu Archiwaliów:
 M a c i e j e w s k a Wanda, Działalność Komisji Zakupu Archiwaliów w drugim półroczu 1965 r., Archeion, T. 44: 1966 s. 273–274.
 M a c i e j e w s k a Wanda, Posiedzenie Komisji Zakupu Archiwaliów przy Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych, Archeion,. T. 40: 1964 s. 285–286.
 M a c i e j e w s k a W[anda], Prace Komisji Zakupu Archiwaliów za okres 1 I 1964 – 1 VI 1965 r., Archeion, T. 42: 1966 s. 257–258.
 M a c i e j e w s k a Wanda, Prace Komisji Zakupu Archiwaliów w latach 1967–1968, Archeion, T. 51: 1969 s. 219–224.
 M a c i e j e w s k a Wanda, Prace Komisji Zakupu Archiwaliów w roku 1969, Archeion, T. 54: 1970 s. 195–199.
 M a c i e j e w s k a Wanda, Prace Komisji Zakupu Archiwaliów w latach 1970–1972, Archeion, T. 59: 1973 s. 299–307.
 M a c i e j e w s k a Wanda, Sprawozdanie Komisji Zakupu Archiwaliów za r. 1966, Archeion, T. 47: 1967 s. 202–204.
 Z i e l i ń s k a Teresa, Prace Komisji Zakupu Archiwaliów w latach 1973–1974, Archeion, T. 63: 1975 s. 305–310.
Przechowywanie zasobu archiwalnego:
 N a ł ę c z Daria, Doświadczenie powodzi, Archeion,. T. 99: 1998 s. 7–20.
 S t ę pniak Władysław: Archiwalia w polskim systemie prawnym ochrony dóbr kultury, Archeion, T. 82: 1987 s. 63–76.
 Budynek archiwum. Wskazówki dla uczestników budowalnego procesu inwestycyjnego, oprac. R. Wojtkowski, A. Czajka, M. Boruszkowska, Warszawa, NDAP, 2021.
 K. Kwaśniewicz, Rzecz o konserwacji archiwaliów w Polsce w XX i XXI wieku, Warszawa, NDAP, 2022.
 Przygotowanie na wypadek katastrofy, oprac. A. Czajka, Warszawa, NDAP, 2011.
 Zasady postępowania z materiałami archiwalnymi. Ochrona zasobu archiwalnego, oprac. A. Czajka, Warszawa, NDAP, 2011.
Budownictwo i gmachy archiwalne:
 D o b r o w o l s k i Henryk, Pomieszczenia archiwalne i wyposażenie archiwów państwowych, Archeion, T. 41: 1964 s. 45–53.
 K o ł a c z Leszek, P a r c z e w s k i Wacław, Projekt centralnego gmachu archiwów państwowych w Warszawie, Archeion, T. 32: 1960 s. 101–114.
 R y b a r s k i A[ntoni], Gmachy archiwów państwowych Rzeczypospolitej Polskiej, Archeion, T. 5: 1929 s. 89–111.
 N a w r o c k i Stanisław, Zagadnienia nowoczesnego budownictwa archiwalnego na przykładzie Francji i Danii, Archeion, T. 67: 1979 s. 185–201.
 Stryjkowski K., Architektura i wyposażenie nowoczesnego archiwum XXI wieku, Poznańskie Studia Teologiczne, t. 11, 2001.
Konserwacja archiwaliów:
 Maryna Husarska, Utworzenie i rozwój Centralnego Laboratorium Konserwacji Archiwaliów (1948 – 1974), Miscellanea Historico-Archivistica, nr 1, 1985, s. 23 – 32.
 Teresa Tryfon, Rola i perspektywy rozwoju Centralnego Laboratorium Konserwacji Archiwaliów, [w:] Archiwa Polskie wobec wyzwań XXI wieku. Pamiętnik III Powszechnego Zjazdu Archiwistów Polskich, Toruń 2-4 wrzesnia 1997 roku, t. I, red. D. Nałęcz, Radom 1997, s. 285 – 290.
 B o g a c z - W a l s k a Monika, Główne przyczyny niszczenia materiałów archiwalnych, Archeion, T. 99: 1998 s. 108–121.
 B ą k o w s k a Agata, Pracownie konserwacji archiwaliów w Pradze, Archeion, T. 98: 1997, s. 184–187
 B r z o z o w s k a - J a b ł o ń s k a Maria, Problemy zakwaszania materiałów archiwalnych, Archeion, T. 62: 1975 s. 31–36.
 B r z o z o w s k a - J a b ł o ń s k a Maria, Przegląd metod konserwacji akt stosowanych w Centralnym Laboratorium Konserwacji Archiwaliów przy AGAD, Archeion, T. 73: 1982, s. 195–204.
 B r z o z o w s k a - J a b ł o ń s k a Maria, Warunki wieczystego przechowywania archiwaliów, Archeion, T. 96: 1966 s. 87–95.
 K o w a l i k Romuald, Szkodniki papieru i jego konserwacja, Archeion, T. 19–20: 1951, s. 367–408.
 K o w a l i k Romuald, S a d u r s k a Irena, Badania nad ochrona˛ archiwaliów przed szkodliwym działaniem mikroorganizmów, Archeion, T. 73: 1982 s. 157–193.
 M a k o w i e c k i Jerzy, Rola klimatyzacji w przechowywaniu materiałów archiwalnych, Archeion, T. 92: 1993 s. 99–109.
 B o n i e c k i Jan, Mikrofilmowanie w archiwach państwowych, Archeion, T. 78: 1984, s. 103–123.
 Monika B o g a c z-W a l s k a, Problem właściwych metod wyboru archiwaliów do konserwacji. Wybrane zagadnienia konserwatorskie na podstawie doświadczeń Pracowni Konserwacji Archiwaliów w Archiwum Państwowym w Olsztynie, Archeion, t. 108, 2005, s. 201 – 207.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 1202-A-MGRiPZA-S1 w USOSweb