Warsztat budowlany zakonu krzyżackiego 1201-AZK-WBZK-S2

Tematyka konwersatorium dotyczy zagadnień związanych ze specyfiką warsztatów budowlanych z terenu państwa zakonnego w Prusach, przy czym szczególny nacisk zostanie położony na budownictwo krzyżackie. Po omówieniu stanu badań i przemian poglądów na temat budownictwa zamkowego w Prusach, zostaną zaprezentowane zagadnienia związane organizacją, a zwłaszcza przebiegiem prac i technikami budowlanymi stosowanymi podczas budowy warowni w późnośredniowiecznych Prusach: rola budowniczego oraz fundatora, projektowanie, pracownicy budowlani oraz surowce i materiały budowlane. Przedstawiony zostanie ponadto zarys charakterystyki budownictwa drewnianego zakonu krzyżackiego oraz charakterystyka poszczególnych elementów budowy obiektów murowanych: przygotowanie terenu i wykonanie prac ziemnych, fundamentowanie oraz konstrukcje murów, sklepień i dachów. Na wybranych przykładach zostaną pokazane również etapy budowy zamku konwentualnego w Prusach.

Całkowity nakład pracy studenta

45 h, w tym: - 15 h - zajęcia dydaktyczne (konwersatorium), - 15 h - przygotowanie do zajęć, - 15 h - przygotowanie do sprawdzianu pisemnego

Efekty uczenia się - wiedza

WIEDZA: - zna podstawowe pojęcia i terminologię stosowane w archeologii oraz innych naukach humanistycznych, w tym szczególnie historii i antropologii kulturowej; - ma podstawową wiedzę z zakresu archeologii prahistorycznej, archeologii historycznej, archeologii antycznej; - ma podstawową wiedzę o powiązaniach archeologii z innymi dziedzinami nauki i dyscyplinami naukowymi; - ma podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych nowych osiągnięciach w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla archeologii; - zna i rozumie podstawowe metody analizy różnych wytworów kultury i ich interpretacji prowadzonych na gruncie wybranych tradycji, teorii lub szkół badawczych rozwijanych w archeologii; - ma podstawową wiedzę z zakresu ochrony dziedzictwa kulturowego; zna podstawowe metody badawcze i narzędzia warsztatu archeologa; - posiada podstawową wiedzę pozwalającą na analizę i interpretację źródeł archeologicznych oraz innych wytworów cywilizacji, przydatnych dla poznania danej epoki w dziejach ludzkości; - ma podstawową wiedzę dotyczącą prac technicznych w trakcie badań archeologicznych i prac inwentaryzacyjno-laboratoryjnych, w tym z zakresu konserwacji zabytków archeologicznych.

Efekty uczenia się - umiejętności

UMIEJĘTNOŚCI: - potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informacje z wykorzystaniem różnych źródeł i metod archeologicznych; - umie samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności badawcze, kierując się wskazówkami opiekuna naukowego; - posiada podstawowe umiejętności badawcze, obejmujące formułowanie i analizę problemów badawczych, dobór metod i narzędzi badawczych, opracowanie i prezentację wyników, pozwalające na rozwiązywanie problemów w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla archeologii; - potrafi rozpoznać różne rodzaje wytworów kultury właściwych dla studiowanej dyscypliny oraz przeprowadzić ich krytyczną analizę i interpretację z zastosowaniem typowych metod, w celu określenia ich treści i znaczeń, w tym przynależności chronologiczno- kulturowej oraz funkcji; - potrafi prowadzić prace techniczne w trakcie terenowych i gabinetowych badań archeologicznych, w tym z zakresu podstawowej konserwacji zabytków archeologicznych - umie korzystać z podstawowych technologii informacyjnych, multimediów i zasobów Internetu oraz przetwarzać dane archeologiczne poprzez zastosowanie podstawowych programów komputerowych oraz urządzeń i technik multimedialnych.

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

KOMPETENCJE SPOŁECZNE: - potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania; - ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego; - bierze udział w życiu naukowym i kulturalnym, uczestnicząc w konferencjach i spotkaniach środowiskowych

Metody dydaktyczne

Metoda dydaktyczna podająca: konwersatorium

Metody dydaktyczne eksponujące

- pokaz

Metody dydaktyczne podające

- wykład konwersatoryjny

Metody dydaktyczne poszukujące

- obserwacji
- ćwiczeniowa

Koordynatorzy przedmiotu

Marcin Wiewióra

Kryteria oceniania

obecność i aktywne uczestnictwo w zajęciach, sprawdzian pisemny

Literatura

- M. Arszyński, Warsztat budowlany w Prusach ok. roku 1400, BHS, R. 29,1967, nr 4, s. 582-584,
- M. Arszyński, Technika i organizacja budownictwa ceglanego w Prusach w końcu XIV i pierwszej połowie XV ., Studia z dziejów rzemiosła i przemysłu, t. 9, Warszawa 1970, s. 7-139,
- M. Arszyński, Budownictwo warowne zakonu krzyżackiego w Prusach (1230-1454), Toruń 1995,
- Z. Brochwicz, Zaprawa wapienna jako tworzywo elementów architektonicznych na przykładzie służek w kaplicy zamkowej w Radzyniu, AUNC, Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo, nr 4, 1971, s. 127-139,
- R. Domagała, Detale architektoniczne z zamku krzyżackiego w Toruniu, [w:] Komunikaty na sesję naukową poświęconą dziełom sztuki Pomorza, Toruń 1966, s. 13-21,
- J. T. Frazik, Sklepienia gotyckie w Prusach, na Pomorzu Gdańskim i ziemi chełmińskiej, Kwartalnik Architektury i Urbanistyki, t. XXX, 1985, s. 3-26,
- Ch. Herrmann, Mittelalterliche Architektur im Preussenland. Untersuchungen zur Frage der Kunstlandschaft und Geographie, Petersberg-Olsztyn 2007,
- T. Jurkowlaniec, Gotycka rzeźba architektoniczna w Prusach, Wrocław 1989,
- A. Kąsinowski, Podstawowe zasady murarstwa gotyckiego na Pomorzu Zachodnim, Studia i Materiały do Historii Kultury Materialnej, t. 43, Studia z dziejów rzemiosła i przemysłu, t. 10, 1970, s. 47-131,
- M. Majewski, Detal architektoniczny, [w:] Zamek w Grudziądzu. Studia i materiały, red. M. Wiewióra, Toruń 2012, s. 217-271,
- L. Przymusiński, Rozwój szczytów w architekturze gotyckiej 1250-1400 na ziemi chełmińskiej i Pomorzu Gdańskim, BHS, nr 26/3, 1964, s. 211-215,
- T. Torbus, Anmerkungen zu den Verzierungsformen aus Glasur und Schwarz gebrannten Köpfen an den Deutschordensburgen – eine Bestandsaufnahme, Klassifizierung und der Versuch, ihre Herkunft zu bestimmen, [w:] Castrum Bene 5/1996: Castle and church, red.
L. Kajzer I H. Paner, Gdańsk 2004, s. 219-238,
- A. Wyrobisz, Średniowieczne cegielnie w większych ośrodkach miejskich w Polsce, Studia i Materiały do Historii Kultury Materialnej, t. X, Studia z dziejów rzemiosła i przemysłu, t. 1, 1961, Wrocław-Warszawa-Kraków, s. 55-82.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 1201-AZK-WBZK-S2 w USOSweb