Węzłowe problemy archeologii późnego średniowiecza i nowożytności 1201-AR1-WPAPSN-S2

Konwersatorium ma zapoznać słuchaczy z najważniejszymi problemami dotyczącymi archeologii późnego średniowiecza i nowożytności, przede wszystkim w Polsce, w tym jej miejscem i rolą na początku XXI wieku. Podjęta zostanie problematyka nie tylko o charakterze naukowym, ale także uwzględniająca szerokie spektrum różnych uwarunkowań związanych z badaniami archeologicznymi. Tematyka zajęć będzie dotyczyć badań współczesnych aglomeracji miejskich, prac na tzw. wielkich inwestycjach oraz problematyki stanowisk archeologicznych eksponowanych w terenie (na przykładzie grodzisk i kopców). Ponadto zostanie omówione zagadnienie wykorzystania wyników badań archeologicznych w kontekście planów zagospodarowania i rewitalizacji oraz rekonstrukcji obiektów. Poruszony zostanie również problem masowych materiałów źródłowych z wielosezonowych badań archeologicznych. Kolejne omawiane zagadnienie będzie dotyczyć miejsca archeologii późnego średniowiecza i nowożytności w obszarze promocji i popularyzacji wiedzy na temat dziedzictwa kulturowego. W trakcie zajęć zostanie podkreślona potrzeba integrowania wiedzy z różnych dyscyplin koniecznych w studiach archeologicznych nad późnym średniowieczem i nowożytnością. Przedyskutowane zostaną także szanse i zagrożenia polskiej archeologii późnego średniowiecza i nowożytności.

Całkowity nakład pracy studenta

60 godz., w tym: - 15 godz. - udział w konwersatorium, - 5 godz. - konsultacje z nauczycielem akademickim, - 25 godz. - przygotowanie do zajęć, - 15 godz. - przygotowanie pisemnej pracy zaliczeniowej

Efekty uczenia się - wiedza

Student: – ma pogłębioną wiedzę odnośnie szans i zagrożeń dotyczących polskiej archeologii późnego średniowiecza i nowożytności, zdaje sobie sprawę z gwałtownego napływu masowych źródeł archeologicznych z tych okresów oraz jego uwarunkowań i konsekwencji (K_W04), – posiada pogłębioną wiedzę dotyczącą prac archeologicznych we współczesnych aglomeracjach miejskich, w tym problemów i uwarunkowań w kontekście potrzeb badań nad późnym średniowieczem i nowożytnością, zna zasady i specyfikę prowadzenia badań na tzw. wielkich inwestycjach (np. na trasie przebiegu planowanych autostrad i gazociągów) (K_W11), – posiada pogłębioną wiedzę zarówno o podstawowych, jak też specyficznych kategoriach źródeł archeologicznych z późnego średniowiecza i nowożytności pochodzących z badań w miastach i na tzw. wielkich inwestycjach (K_W12)

Efekty uczenia się - umiejętności

Student: – posiada umiejętności integrowania wiedzy z różnych dyscyplin w zakresie nauk humanistycznych i innych, potrzebnych w studiach archeologicznych nad późnym średniowieczem i nowożytnością (K_U04), – potrafi przeprowadzić krytyczną analizę różnych rodzajów wytworów kultury późnego średniowiecza i nowożytności, określać ich treść, znaczenie i funkcję, a także wskazać możliwości odmiennych interpretacji, stosując oryginalne podejścia uwzględniające nowe osiągnięcia archeologii (K_U05)

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

Student: – ma świadomość jaką rolę odgrywa archeologia późnego średniowiecza i nowożytności we współczesnym świecie, szczególnie na przykładzie badań w Polsce oraz jaki wpływ na opracowywanie planów zagospodarowania i rewitalizacji oraz rekonstrukcji zabytkowych obiektów mają badania archeologiczne (K_K06)

Metody dydaktyczne

opis, seminaryjna, panelowa, referatu, prezentacja multimedialna, dyskusja

Metody dydaktyczne podające

- opis

Metody dydaktyczne poszukujące

- panelowa
- seminaryjna
- referatu

Rodzaj przedmiotu

przedmiot obligatoryjny

Koordynatorzy przedmiotu

Dariusz Poliński

Kryteria oceniania

obecność na zajęciach, dyskusja, pisemna praca zaliczeniowa

Kryteria oceniania:
- pisemna praca zaliczeniowa (80-100% podstawy zaliczenia) – o tematyce zgodnej z zakresem rzeczowym i chronologicznym zajęć, stanowiąca rozszerzenie lub uzupełnienie podejmowanej problematyki,
- dyskusja/aktywność na zajęciach (do 20% podstawy zaliczenia w przypadku uzyskania oceny niższej niż bardzo dobry z pracy zaliczeniowej)

Literatura

- S. Tabaczyński, Archeologia średniowieczna. Problemy. Źródła. Cele badawcze, Wrocław 1987,
- A. Kola, Grody ziemi chełmińskiej w późnym średniowieczu, Toruń 1991,
- M. Rębkowski (red.), Archeologia średniowiecznego Kołobrzegu, t. I-V, Kołobrzeg-Szczecin, 1996-2010,
- Z. Kobyliński, Międzynarodowe zasady ochrony i konserwacji dziedzictwa archeologicznego, Warszawa 1998,
- Z. Kobyliński (red.), Krajobraz archeologiczny. Ochrona zabytków archeologicznych jako form krajobrazu kulturowego, Warszawa 1999,
- A. Buko, P. Urbańczyk (red.), Archeologia w teorii i praktyce, Warszawa 2000,
- K. Gutowska (red.), Problemy zarządzania dziedzictwem kulturowym, Warszawa 2000,
- P. Kościelecki, Nadzór jako forma prac archeologicznych. Aspekty konserwatorskie i metodologiczne, Warszawa 2002,
- M. Przyłęcki, Zamek w trwałej ruinie - nowe funkcje, ochrona i ekspozycja (wybrane zamki Dolnego Śląska), [w:] Zamek i przestrzeń społeczna w Europie Środkowej i Wschodniej, red. M. Antoniewicz, Warszawa 2002, s. 459-483,
- D. Poliński, Późnośredniowieczne osadnictwo wiejskie w ziemi chełmińskiej, Toruń 2003,
- J. Piekalski, K. Wachowski (red.), Wrocław na przełomie średniowiecza i czasów nowożytnych. Materialne przejawy życia codziennego, Wratislavia Antiqua 6, Wrocław 2004,
- D. Sikora, Rola archeologii ogrodowej w procesie rewaloryzacji ogrodu zabytkowego na przykładzie Ogrodu Wilanowskiego, [w:] Monument. Studia i Materiały KOBiDZ, nr 1, Warszawa 2005, s. 175-200,
- K. Misiewicz, Geofizyka archeologiczna, Warszawa 2006,
- G. Gill, Kopce w krajobrazie kulturowym Polski, Kraków 2006,
- M. L. Lewicka (red.), Zamki, grody, ruiny. Waloryzacja i ochrona, Architektura obronna, t. 3, Warszawa-Białystok 2009,
- E. Pawlak, P. Pawlak (red.), Archeostrada. Studia i materiały z badań wykopaliskowych na autostradzie A2 – odcinek wielkopolski, t. I: Żerniki, gm. Kórnik, stan. 25. Osadnictwo pradziejowe, wieś średniowieczna i folwark nowożytny, Poznań 2007,
- J. Olczak, W. Chudziak (red.), Pozostałości wczesnośredniowiecznego osadnictwa w strefie przebiegu autostrady A-1 w województwie kujawsko-pomorskim (byłe województwo bydgoskie). Katalog źródeł archeologicznych, Toruń 2008,
- B. Szmygin (red.), Adaptacja obiektów zabytkowych do współczesnych funkcji użytkowych, Warszawa-Lublin 2009,
- M. Brzostowicz (red.), Archeologia polska i jej czasy, Poznań 2009,
- M. Przybył, M. Winiarska-Kabacińska (red.), Archeologia wobec wyzwań współczesności, Poznań 2010,
- S. Krabath, J. Piekalski, K. Wachowski (red.), Ulica, plac i cmentarz w publicznej przestrzeni średniowiecznego i wczesno nowożytnego miasta Europy Środkowej, Wratislavia Antiqua 13, Wrocław 2011,
- M. Majewski, K. Kwiatkowski (red.), Archeologia Stargardu, t. I: Badania zachodniej części kwartału V, Stargard 2012,
- M. Pawleta, Rekonstrukcje i inscenizacje przeszłości w perspektywie turystyki archeologicznej w Polsce [w:] Skanseny archeologiczne i archeologia eksperymentalna, Krosno 2012, s. 364-387.
- D. Poliński, Pień. Siedziba krzyżackich prokuratorów w ziemi chełmińskiej, Toruń 2013,
- A. Andrzejewski, P. Wroniecki (red.), W poszukiwaniu zaginionego miasta: 15 lat badań średniowiecznej lokalizacji Nieszawy, Łódź 2015,
J. Kruppé, M. Milewska, Puck. Archeologia o narodzinach miasta, Warszawa 2015,
- M. Pawleta, Wybrane aspekty społecznego funkcjonowania wytworów wiedzy archeologicznej i archeologii we współczesnej Polsce, Folia Praehistorica Posnaniensia, t. XX, 2015, s. 373 – 396,
- M. Furmanek, T. Herbich. M. Mackiewicz (red.), Metody geofizyczne w archeologii polskiej 2016, Wrocław 2016,
- M. Majewski (red.), Archeologia Stargardu, t. II (1-2): Badania na terenie dawnego kościoła augustiańskiego, Stargard 2016,
- J. Olczak (red.), Archaeologia Historica Polona (od t. 19 czasopismo)

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 1201-AR1-WPAPSN-S2 w USOSweb