Traseologia 1201-AR1-TR-S2

Podstawowym celem zajęć jest zapoznanie ich uczestników z głównymi założeniami metody traseologicznej, jej historią, stoso-wanymi procedurami, aparaturą itp. Studentom zostaną przedsta-wione podstawy rozpoznawania różnych typów śladów użytko-wych, technologicznych, podepozycyjnych, a także rezyduów or-ganicznych i nieorganicznych rejestrowanych na narzędziach krzemiennych, kamiennych, kościanych oraz metalowych. Proble-matyka ta zostanie zilustrowana przykładowymi rezultatami badań eksperymentalnych, a także wybranymi wynikami analiz źródeł prehistorycznych i historycznych. Przedstawione zostanie znacze-nie badań traseologicznych dla interpretacji czynionych względem różnych aspektów wiedzy na temat pradziejów, np. relacji pomię-dzy funkcją a formą narzędzi, wartościowości interpretacji typolo-gicznych, funkcji i organizacji przestrzennej stanowisk itp. Pro-blematyka ta zostanie zilustrowana przykładowymi rezultatami badań eksperymentalnych, a także wybranymi wynikami analiz źródeł prehistorycznych i historycznych.

Całkowity nakład pracy studenta

Godziny realizowane z udziałem nauczycieli: – udział w konwersatorium – 15 godz. – konsultacje z nauczycielem akademickim – 5 godz. Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta: – przygotowanie do zajęć – 5 godz. – czytanie literatury – 5 godz. Łącznie: 30 godz. (2 punkty ECTS)

Efekty uczenia się - wiedza

Student: K_W02: zna terminologię stosowaną na gruncie archeologii, w tym zwłaszcza nauk pokrewnych – historycznych i antropologii kulturowej; K_W03: ma uporządkowaną, pogłębioną wiedzę obejmującą terminologię, teorię i metodologię z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla archeologii; K_W04: ma uporządkowaną, pogłębioną wiedzę prowadzącą do specjalizacji, a także szczegółową wiedzę z zakresu archeologii prahistorycznej; K_W07: posiada wiedzę na temat metod analizy i interpretacji różnych wytworów kultury właściwych dla wybranych tradycji, teorii lub szkół badawczych w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych oraz odpowiednich dla studiowanego kierunku; K_W011: zna metody badawcze i narzędzia warsztatu archeologa oraz metody upowszechniania wiedzy archeologiczne; K_W012: posiada wiedzę pozwalającą na analizę i interpretację źródeł archeologicznych oraz innych wytworów kulturowych człowieka, przydatnych dla poznania danej epoki w dziejach ludzkości.

Efekty uczenia się - umiejętności

Student: K_U02: posiada umiejętności badawcze obejmujące krytyczną analizę prac innych autorów, syntezę różnych idei i poglądów, dobór metod i narzędzi badawczych, opracowanie i prezentację wyników, pozwalające na rozwiązywanie złożonych problemów w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych właściwych dla studiowanego kierunku; K_U03: umie samodzielnie zdobywać wiedzę i poszerzać umiejęt-ności badawcze oraz podejmować samodzielnie działania zmierza-jące do rozwijania zdolności i kierowania własną karierą zawodo-wą; K_U04: posiada umiejętności integrowania wiedzy z różnych dys-cyplin w zakresie nauk humanistycznych oraz innych (w szczególności przyrodniczych), z których dyscypliny są inte-gralną częścią archeologii bądź z nią współpracują; K_U13: umie korzystać z technologii informacyjnych, multime-diów i zasobów Internetu oraz przetwarzać dane i zasoby wiedzy archeologicznej poprzez wykorzystanie programów kompu-terowych oraz urządzeń i technik multimedialnych.

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

Student: K_K01: potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania; K_K03: ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego i propaguje ją w społeczeństwie; K_K05: wykazuje niezależność i samodzielność w formułowaniu poglądów, szanując jednocześnie prawo innych osób do wykazywania tych samych cech.

Metody dydaktyczne

Metoda dydaktyczna podająca: – wykład konwersatoryjny Metoda dydaktyczna poszukująca: - referat

Metody dydaktyczne eksponujące

- pokaz

Metody dydaktyczne podające

- wykład problemowy
- wykład konwersatoryjny
- opowiadanie
- opis
- pogadanka

Metody dydaktyczne poszukujące

- laboratoryjna
- obserwacji
- doświadczeń
- referatu
- ćwiczeniowa

Wymagania wstępne

Brak

Koordynatorzy przedmiotu

Grzegorz Osipowicz

Kryteria oceniania

Metody oceniania:
Obecność i aktywność na zajęciach; ćwiczenie na mikroskopie

Praktyki zawodowe

nie dotyczy

Literatura

Andrewsky Jr. W. Lithic, Macroscopic Approaches to Analysis, Cambridge, 2005
Barnard, H., Eerkens J.W. (ed.), Theory and practice of archaeological residue analysis (BAR International series 1650). Oxford: Archaeopress, 2007
Christidou, R. An application of micro-wear analysis to bone experimentally worked using bronze tools. J. Archaeol. Sci. 35, 733–751, 2008
Cristiani E. and Zupancich A. Sandstone ground stone technology: a multi-level use wear and residue approach to investigate the function of pounding and grinding tools. Journal of Archaeological Method and Theory 28, 704–735, 2020.
Dubreuil L. and Savage D. Ground stones: a synthesis of the use-wear approach. Journal of Archaeological Science, 48, 139–153, 2014.
van Gijn A. L. The Wear and Tear of Flint Principles of Functional Analysis Applied to Dutch Neolithic Assemblages, Analecta Praehistorica Leidensia, Leiden, 1989
van Gijn A. L. Flint in focus. Lithic Biographies in the Neolithis and Bronze age, Leiden, 2010
Juel Jensen H. Flint Tools and Plant Working, Hidden Traces of Stone Age Technology, A use wear study of some Danish Mesolithic and TRB implements, Aarhus, 1994,
Hayden B. (ed.) Lithic use-wear analysis, New York, 1979
Keeley L. H. Experimental Determination of Stone Tool Uses, Londyn, 1980
Korobkowa G. F. Narzędzia w pradziejach. Podstawy badania funkcji metodą traseologiczną, Toruń, 1999
Małecka-Kukawka J. Między formą a funkcją, traseologia neolitycznych zabytków krzemiennych z ziemi chełmińskiej, Toruń, 2001
Marreiros, J.M., Gibaja Bao, J.F., Ferreira Bicho, N. (Eds.), Use-Wear and Residue Analysis in Archaeology. Springer, New York, 2015
Legrand A. Fabrication et utilisation de l’outillage en matières osseuses du Néolithique de Chypre: Khirokitia et Cap Andreas-Kastros. Oxford: Archaeopress (BAR International Series, 1678), 2007.
Odell G. H. Lithic Analysis, Tulsa, 2003.
Olsen, S.L., Analytical Approaches to the Manufacture and Use of Bone Artifacts in Prehistory. PhD thesis. University of London, London, 1984
Osipowicz G. Narzędzia krzemienne w epoce kamienia na ziemi chełmińskiej. Studium traseologiczne. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2010.
Pecci A. Organic Residue Analysis in Archaeology. In: Smith C. (eds) Encyclopedia of Global Archaeology. Springer, New York, NY, 2014
Sidéra, I., Les assemblages osseux en bassins parisien et rhénan du VIe au IVe millénaire B.C. Histoire, techno-économie et culture. Thèse de doctorat. Université de Paris I, 1993
Vaughan P. C. Use-wear Analysis of Flaked Stone Tools, Tuscon, 1985

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 1201-AR1-TR-S2 w USOSweb