Podstawy geoarcheologii 1201-AR1-PG-S2

Studenci zapoznają się z podziałem chronologiczny plejstocenu i holocenu w zestawieniu z periodyzacją dziejów cywilizacji człowieka od paleolitu po czasy współczesne. Omówienie najbardziej przydatnych w badaniach archeologicznych zagadnienia z geomorfologii, geologii, sedymentologii i gleboznawstwa; Warstwy archeologiczne na stanowiskach archeologicznych; Warstwy naturalne i antropogeniczne; Identyfikacja tzw. calca; Opis profili glebowych; Rozpoznanie procesów postdepozycyjnych. Przedstawione zostaną metody i klasyfikacje określania składu i pochodzenia wybranych skał (zarówno tych z których tworzono formy użytkowe np. rozcieracze, koła młyńskie czy kule armatnie jak i warstw naturalnych tzw. calca). Studenci zapoznają się z formami rzeźby i różnorodnością krajobrazów na tle stref morfogenetycznych Polski. Omówione zostaną zmiany środowiskowe i klimatyczne zachodzące w plejstocenie i holocenie zarówno te naturalne jak i wywołane działalnością człowieka. Na zakończenie cyklu zaprezentowane zostaną wyniki badań geoarcheologicznych na wybranych stanowiskach archeologicznych.

Całkowity nakład pracy studenta

Godziny realizowane z udziałem nauczycieli: – udział w zajęciach – 15 godzin – konsultacje z nauczycielem akademickim – 10 godzina. Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta: – przygotowanie do zajęć – 10 godzin – czytanie literatury – 15 godzin – przygotowanie do kolokwium – 10 godzin

Efekty uczenia się - wiedza

Student: W1: ma pogłębioną wiedzę o powiązaniach dziedzin nauki i dyscyplin naukowych właściwych dla studiowanego kierunku z innymi dziedzinami obszaru albo obszarów, które składają się na studiowany kierunek, takich jak: archeologia środowiskowa (K_W05); W2: ma wiedzę na temat ochrony praw autorskich (K_W08); W3: ma wiedzę w zakresie najważniejszych problemów dyscyplin przyrodniczych właściwych dla archeologii (K_W17); W4: ma wiedzę na temat podstawowej terminologii, teorii oraz metodologii z nauk współpracujących w badaniach nad przeszłością, rozumie podstawowe zjawiska i procesy przyrodnicze (K_W18).

Efekty uczenia się - umiejętności

Student: U1: student potrafi wyszukać i zanalizować informacje z nauk współpracujących w badaniach nad przeszłością (K_U01); U2: posiada umiejętność integrowania wiedzy z różnych dziedzin (K_U04); U3: potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informacje z wykorzystaniem różnych metod przyrodniczych (K_U16); U4: potrafi działać w interdyscyplinarnym zespole badawczym (K_U19).

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

Student: K1: potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania (K_K01); K2: prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu i prowadzeniem badań naukowych (K_K02); K3: wykazuje umiejętność samodzielnego formułowania wniosków (K_K05).

Metody dydaktyczne

Metoda dydaktyczna eksponująca – pokaz Metoda dydaktyczna podająca: – wykład informacyjny (konwencjonalny)

Metody dydaktyczne eksponujące

- pokaz

Metody dydaktyczne podające

- wykład problemowy
- wykład informacyjny (konwencjonalny)

Rodzaj przedmiotu

przedmiot obligatoryjny

Wymagania wstępne

Podstawowa wiedza z zakresu nauk przyrodniczych

Koordynatorzy przedmiotu

Agnieszka Noryśkiewicz

Kryteria oceniania

Metody oceniania:
– kolokwium;
Odbędzie się ono w formie pisemnej poprzez odpowiedzi na 10 pytań, 7 tekstowych po 1 pkt i 2 opisowe po 3 (łącznie 15 pkt):
Kryteria oceniania:

zaliczenie na ocenę na podstawie
– obecności na zajęciach;
– sprawdzianu pisemny, oceniany w następujący sposób: niedostateczny (2) – mniej niż 7,5 pkt (50%); dostateczny (3) – 7,6-9,5 pkt (51-64%); dostateczny plus (3,5) – 9,6-10,5 pkt (65-70%); dobry (4) – 10,6-12,8 pkt (71-86%); dobry plus (4,5) – 13-13,75 pkt (87-90%); bardzo dobry (5) – 13,8-15 pkt (91-100%).

Literatura

Bednarek R., Dziadowiec H., Pokojska H., Prusinkiewicz Z. 2004. Badania ekologiczno-gleboznawcze. PWN Warszawa.
Pelisiak A., Gębica P. 2007. Podstawy geomorfologii i gleboznawstwa dla archeologów. Rzeszów
Hildebrandt-Radke I. 2013. Pradziejowa i wczesnośredniowieczna anrtropopresja i jej zapis w środowisku przyrodniczym na przykładzie regionu środkowej Obry (Wielkopolska, Boguski Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
Kittel P. 2013. Geomorfologiczne uwarunkowania lokalizacji osadnictwa na przykładzie doliny Rawki w Rawie Mazowieckiej. Acta Geofraphica Lodziensia 101: 49–79.
Mikroprzeszłość. 2021. Mikroprzeszłość. Badania specjalistyczne w archeologii, red. A. Kurzajewska, I. Sobkowiak-Tabaka. UAM Poznań. https://archeo.amu.edu.pl/__data/assets/pdf_file/0032/284864/Mikroprzeszlosc.pdf
Skoczylas J., Gunia P. 2016. Zastosowanie wiedzy geologicznej w archeologii. Przegląd Geologiczny, v. 64, nr 9: 734–738.
Wilson L. 2011. The role of geoarchaeology in extending our perspective, [w:] Human Interactions with the Geosphere: The Geoarchaeological Perspective, red. L. Wilson. Geological Society, London, Special Publications 352, 1–9.
Gleboznawstwo, 2014 Gleboznawstwo, red. A. Mocek, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
Zarys. 1995. Zarys zmian środowiska geograficznego okolic Biskupina pod wpływem czynników naturalnych i antropogenicznych w późnym glacjale i holocenie, (red.) W. Niewiarowski, O.W. „Turpres”.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 1201-AR1-PG-S2 w USOSweb