Badania i ochrona miejsc pamięci 1201-AR1-ODABMP-S2

Po wprowadzeniu w problematykę zostaną omówione wyniki badań nad zbrodnią katyńską na terenie Rosji i Ukrainy - na przykładzie prac archeologiczno-ekshumacyjnych w Katyniu, Charkowie, Miednoje i Bykowni. Poruszona zostanie także kwestia zbrodni wołyńskiej. Zaprezentowane zostaną również wyniki prac archeologów dotyczące zbrodni z okresu II wojny światowej (m.in. prace na terenie hitlerowskich obozów koncentracyjnych i zagłady, przede wszystkim zlokalizowanych na terenie obecnej Polski) i okresu stalinowskiego (m.in. groby ofiar stalinizmu w Polsce, teren więzienia na Rakowieckiej i na Łączce na Wojskowych Powązkach w Warszawie).

Zakres tematów:

• Wstęp do zajęć: tematyka i podstawowa literatura, zasady zaliczenia. Archeologia sądowa – wprowadzenie w problematykę
• Historia zbrodni katyńskiej
• Badania archeologiczno-ekshumacyjne w Katyniu
• Badania archeologiczno-ekshumacyjne w Charkowie, Bykowni i Miednoje
• Najnowsze metody badawcze w poszukiwaniach ofiar zbrodni
• Sposoby identyfikowania ofiar
• Przedmioty odnalezione przy ofiarach zbrodni jako dowód w śledztwie
• Badania na kwaterze „Ł” na Wojskowych Powązkach w Warszawie
• Badania archeologiczne śladów zbrodni z czasów II wojny światowej – hitlerowskie obozy koncentracyjne i zagłady na terenie dzisiejszej Polski (m.in. Oświęcim-Brzezinka, Bełżec, Chełmno nad Nerem, Treblinka, Sobibór)
• Badania archeologiczne śladów zbrodni z czasów II wojny światowej - obozy jenieckie (m.in. Borne Sulinowo)
• Badania archeologiczne śladów zbrodni z czasów II wojny światowej – inne miejsca zbrodni w Polsce (m.in. poligon na Brusie w Łodzi)
• Żołnierze Wyklęci w świetle badań archeologiczno-ekshumacyjnych

A. Kola, Hitlerowski obóz zagłady w Bełżcu w świetle źródeł archeologicznych. Badania 1997-1999, Warszawa-Waszyngton 2000,
- S. Grabowski, P. Majer, Ostaszków. Zbrodnia na polskich policjantach, Szczytno 2000,
- A. Kola, J. Sziling (red.), Charków-Katyń-Twer. W sześćdziesiątą rocznicę zbrodni. Zbiór studiów, Toruń 2001,
- M. Głosek (red.), Katyń w świetle badań terenowych 1994–1995, Toruń 2004,
- A. Kola, Archeologia zbrodni, Toruń 2005,
- M. Głosek (red.), Nekropolia z terenu byłego poligonu wojskowego na Brusie w Łodzi. Mogiła ekshumowana w 2008 r., Łódź 2010,
- M. Trzciński (red.), Archeologia sądowa w teorii i praktyce, Warszawa 2013,
- W. Borkowski, N. Kasparek (red.), Badania archeologiczne na Reducie Ordona, t. I-II, Warszawskie Materiały Archeologiczne, t. 11-13, Warszawa 2014-2015,
- O. Ławrynowicz, J. Żelazko (red.), Archeologia totalitaryzmu. Ślady represji 1939-1956, Łódź 2015,
- Zeszyty Katyńskie (1989-2006).
- A. Drążkowska, Importance of particular groups of objects in the identification of victims of the Katyn Massacre in the case of finds from Kharkiv, Archaeologia Polona, 2023, vol. 61, s. 143-158.
- A. Drążkowska Przedmioty odnalezione przy szczątkach ofiar totalitaryzmu komunistycznego na Kwaterze Ł Cmentarza Wojskowego na Powązkach w Warszawie [w:] Ślady zbrodni - oblicza pamięci: Katyń - Łączka – Ravensbrück, red. E. Kowalska Ewa, K. Sachnowska, 2021, Warszawa, Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu, s. 189-199.