Przestrzeń społeczna w kulturze antyku 1201-AA-PSKA-S1
W trakcie zajęć studentom zostanie przedstawiona wiedza na temat procesu kształtowania się poleis greckich. Pogłębione zostaną zagadnienia obejmującą terminologię dotyczącą procesu zakładania miast greckich. Przeanalizowane zostaną walory środowiskowe (dogodność terenu pod uprawę, surowce naturalne) lub geograficzne (łatwość komunikacji morskiej lub lądowej) wpływające na dynamiczny rozwój miast greckich. Przedstawione zostaną zależności pomiędzy uwarunkowaniami komunikacyjnymi (warunki żeglugi) oraz dogodnością obszaru dla wzniesienia osady lub miasta na danym odcinku wybrzeżu Morza Śródziemnego i Czarnego. Szczegółowo zostanie przedstawiony system zależności pomiędzy miastem greckim (polis) a jego zapleczem gospodarczym (chora). Ukazane zostaną różne sposoby wykorzystania zasobów środowiska naturalnego (uprawa zboża, winogron, oliwek a także rybołówstwo i hodowla bydła) jako czynników budujących potencjał gospodarczy największych ośrodków Greckich. W takcie zajęć zostaną przedstawione metody oceny potencjału gospodarczego danego obszaru (np. Attyka) oraz znaczenie tego potencjału dla rozwoju politycznego danego ośrodka (Związek Morski, handel dalekosiężny z Egiptem lub Morzem Czarnym). Rozpoznane zostaną także sposoby eksploatacji i wykorzystania surowców naturalnych jak miedź, cyna, żelazo, srebro i marmur. W tym kontekście zostanie przeanalizowany proces rozwoju osadnictwa greckiego na obszarach szczególnie istotnych ze względu na posiadane zasoby naturalne; scharakteryzowane zostaną także kontakty nowej ludności greckiej z przedstawicielami ludów zamieszkujących zasiedlane przez Greków tereny (Fenicjanami, Etruskami, plemionami italskimi, Trakami, Scytami, Persami).
Całkowity nakład pracy studenta
Efekty uczenia się - wiedza
Efekty uczenia się - umiejętności
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
Metody dydaktyczne
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2022/23L: | W cyklu 2024/25Z: |
Efekty kształcenia
WIEDZA:
– ma podstawową wiedzę o miejscu i znaczeniu archeologii starożytnej Grecji i Rzymu w systemie nauk oraz o jej specyfice przedmiotowej i metodologicznej w kontekście badań nad rozwojem społeczeństwa starożytnej Grecji i Rzymu (K_W01);
– zna podstawowe pojęcia i terminologię stosowane w archeologii antycznej oraz innych naukach humanistycznych, w tym szczególnie historii i antropologii kulturowej dotyczącej specyfiki badań społeczeństw starożytnych w basenie Morza Śródziemnego (K_W02);
– ma uporządkowaną wiedzę metodologiczną oraz z zakresu teorii stosowanych w archeologii i w różnych kierunkach badań archeologicznych, archeologiczno-przyrodniczych, przyrodniczych odnoszących się do rekonstrukcji norm społecznych, wierzeń i struktury społecznej w Grecji i Rzymie doby starożytnej (K_W03);
– posiada podstawową wiedzę pozwalającą na analizę i interpretację źródeł archeologicznych oraz innych wytworów cywilizacji, przydatnych dla poznania społeczeństwa greckiego i rzymskiego, zrozumienia ciągłości tradycji w sferze religijnej, architekturze i sztukach użytkowych oraz poznaniu różnic wynikających z odmiennych warunków kształtowania się obu społeczeństw (K_W12).
UMIEJĘTNOŚCI:
– potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informacje z wykorzystaniem różnych źródeł i metod związane z rekonstrukcja życia codziennego starożytnych Greków i Rzymian (K_U01);
– potrafi posługiwać się podstawowymi ujęciami teoretycznymi, paradygmatami badawczymi i pojęciami właściwymi dla dyscypliny archeologia starożytnej Grecji i Rzymu w zakresie zagadnień społecznych, kulturowych i religijnych (K_U04).
KOMPETENCJE SPOŁECZNE:
– rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie (K_K01);
– potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania (K_K03).
Kryteria oceniania
Obecność na zajęciach; referat; prezentacja; sprawdzian pisemny.
Praktyki zawodowe
nie dotyczy
Literatura
Barletta B.A., The Origins of the Greek Architectural Orders, 2009
Bravo B. Kolendo J., Lengauer W. (red.), Świat antyczny. Stosunki społeczne, ideologia i polityka, religia. Studia ofiarowane Izie Bieżuńskiej – Małowist w pięćdziesięciolecie pracy zawodowej przez Jej uczniów, Warszawa 1988
Bravo B., Wipszycka E., Historia starożytnych Greków, t. 1, 2, 3, Warszawa 2009 - 2010
Burliga B., Religia i polityka w świecie antycznym, Gdańsk 2005
Copenhagen Polis Center, vol. 1 – 6, 1992-2002
Davies J. K., Demokracja w Grecji klasycznej, Warszawa 2003
Dillon M., Garland L., Ancient Greece, Social and Historical Documents from Archaic Times to the Death of Alexander, 2010
Ducin S., Nadbrzeżne miejsca kultu i ich rola w starożytnej żegludze greckiej Meander 51, 1996, s. 587 – 605
Graham A.J., Colony and Mother City in Ancient Greece, Oxford 1964
Hansen M.H., Demokracja ateńska w czasach Demostenesa, Warszawa 1999
Hansen M.H., Polis. Wprowadzenie do dziejów greckiego miasta-państwa, Warszawa 2011
Kowalski J., Rozwój cywilizacji greckiej, warszawa 1950
Kulesza R., Argos. Szkice z dziejów politycznych miasta w V w. p.n.e., Warszawa 2004
Kulesza R., Ateny Peryklesa, Warszawa 991
Kulesza R., Przekupstwo i sprzeniewierzenie w systemie prawa i procedurze sądowej Aten V i IV w. p.n.e., Przegląd Historyczny 77, 1986, s. 1 – 23
Kulesza R., Starożytna Sparta, Poznań 2003
Kulesza R., Zjawisko korupcji w Atenach a V – IV w. p.n.e., Warszawa 1994
Lengauer W., Ateny i Sparta w V w. p.n.e. Najnowsze badania i dyskusje, Przegląd Historyczny 56, 1975, s. 283 – 294
Lengauer W., Trzcionkowski L., Majewski P., Antropologia antyku greckiego. Zagadnienia i wybór tekstów, Warszawa 2011
Merkelbach R., Znaczenie pieniądza dla dziejów grecko-rzymskiego świata, Lectio Teubneriana, 1, Toruń 1996
Murray O., Narodziny Grecji, Warszawa 2004
Musielak M., Miasto-państwo Delfy w IV w. p.n.e., Poznań 1989
Nowicka M., Press L., Od Fanagorii do Apolonii. Z dziejów miast antycznych nad Morzem Czarnym, Warszawa 1962
Reece K., The Greeks, Leaders in Democracy, 2006
Salmon, J.B., Wealthy Corinth: a history of the city to 338 BC, Oxford 1984
Sarah B. Pomeroy, Stanley M. Burstein, Walter Donlan, Starożytna Grecja, Warszawa 2010
Veyne P., Imperium grecko-rzymskie, Warszawa 2008
W cyklu 2024/25Z:
Barletta B.A., The Origins of the Greek Architectural Orders, 2009 |
Uwagi
W cyklu 2024/25Z:
Zajęcia rozpoczynają się 3.12.2024 r. |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: