Psychologia społeczna 1152-12-K11-PsySpo

Wykłady z psychologii społecznej mają dostarczyć odpowiedzi na podstawowe pytanie, w jaki sposób bada się zachowania społeczne. Kolejnymi zagadnieniami będzie poznanie społeczne i zrozumienie siebie i innych, charakterystyka autoprezentacji, oddziaływania perswazyjne, wpływ społeczny taki jak konformizm, uległość i posłuszeństwo, zachowania prospołeczne, typy i cele tychże działań, różne rodzaje agresji, globalne uprzedzenia i przeciwdziałanie nim, antagonizmy międzygrupowe, funkcjonowanie człowieka w grupie oraz globalne dylematy społeczne. Podsumowując, celem zajęć jest dostarczenie uczestnikom wiedzy i umiejętności z wybranych zagadnień psychologii społecznej, które powszechnie dostrzega się we współczesnym świecie, i z którymi student będzie stykał się w życiu zawodowym i prywatnym.
Konwersatoria są rozwinięciem i uzupełnieniem wykładów i mają na celu wyposażyć studenta w podstawowe umiejętności i kompetencje społeczne, dla których tłem są mechanizmy psychologiczne. Student będzie miał okazje do ćwiczenia się w dostrzeganiu zjawisk społecznych, poznawaniu i identyfikowaniu reguł psychologicznych rządzących życiem społecznym.
Psychologia społeczna wyposaży studenta w niezbędne kompetencje do dalszego studiowania psychologii, zwłaszcza przedmiotów związanych z psychospołecznym wywieraniem wpływu, prowadzeniem negocjacji i mediacji w biznesie oraz zarządzaniem zasobami ludzkimi.

Treści:
Przedmiot i zadania psychologii społecznej
Podstawowe obszary zagadnień psychologii społecznej. Sytuacje społeczne oraz teorie społeczne, które starają się je wyjaśnić.
Osobowość
Podstawowe potrzeby i procesy motywacyjne występujące w sytuacjach społecznych.
Sytuacja społeczna
Zachowanie osoby w sytuacjach trudnych oraz ich wpływ na funkcjonowanie człowieka.
Interakcja sytuacji i osobowości
Charakterystyka stosowanych mechanizmów obronnych w sytuacjach społecznych.
Konformizm
Znaczenie konformizmu w zachowaniach społecznych. Negatywne konsekwencje: niewiedza oraz znieczulica
Stereotypy i uprzedzenia
Rola i wpływ stereotypów w spostrzeganiu międzygrupowym. Uprzedzenia i dyskryminacja w życiu społecznym
Zmiany stereotypów i postaw
Dynamika w pracy z grupą nad zmianą postaw i stereotypów
Konflikty społeczne (konwersatorium)
Przyczyny powstawania konfliktów grupowych ich rodzaje oraz strategie rozwiązywania
Autorytet i grupa (konwersatorium)
Jakie mogą być granice posłuszeństwa w życiu społecznym, charakterystyka systemów totalitarnych. Wpływ grupy na postawy jednostki (wykład).
Autoprezentacja (konwersatorium)
Wprowadzenie do zagadnień manipulacji innymi ludźmi i techniki wpływu społecznego.

Ćwiczenia nr 1. Przedstawienie założeń eksperymentalnych w psychologii społecznej (zadanie replikacji 1 eksperymentu - realizowane w grypach kilkuosobowych, termin zaliczenia: 1 tydzień przed datą egzaminu)

Do przeczytania na ćwiczenia:
Ćwiczenia nr 2
Józef Pieter, Historia psychologii, Warszawa 1976, R.: Przeobrażenia psychologii społecznej, s. 316-333.
Carl R. Rogers, Sposób bycia, Poznań 2002, R. 15: Świat przyszłości i człowiek jutra, s. 351-367.
Elliot Aronson, Człowiek istota społeczna, Warszawa 2001, R.: Co to jest psychologia społeczna? s. 13-21.

Ćwiczenia nr 3: (wersja A - minimalna).
Elliot Aronson, Człowiek istota społeczna, Warszawa 2001, R.: Konformizm
Elliot Aronson, Człowiek istota społeczna: Wybór tekstów, Warszawa 2002, z rozdziału o konformizmie artykuły: 1) Johna Darleya & Daniela Batsona oraz 2) Neala Osherowa
(wersja B) Kazimierz Obuchowski, O wolności i nadziei, [w:] Wokół psychologii osobowości. Perspektywa kliniczna i humanistyczna, Poznań 2015, s. 268-290.
Carl R. Rogers, Sposób bycia, Poznań 2002, R. 9: Tworzenie społeczności nastawionych na osobę: zalecenia na przyszłość, s. 194-217.
Grzegorz Król, Dorota Król, Grażyna Wieczorkowska, Rola interakcji w wyjaśnianiu percepcji grup społecznych, [w:] Jednostka i społeczeństwo, red. Maria Lewicka, współp. Janusz Grzelak, Gdańsk: GWP, 2002, s. 217-238.

Ćwiczenia nr 4:
Maria Lewicka, Psychologia miejsca, Warszawa: Wyd. Nauk. Scholar, 2012, R. 2. Związki człowieka z miejscem, s. 105-127.
Mirosław Kofta, Percepcja społecznego konsensusu, myślenie stereotypowe a skłonność do uprzedzeń, [w:] Jednostka i społeczeństwo, red. Maria Lewicka, współp. Janusz Grzelak, Gdańsk: GWP, 2002, s. 162-184.
rozdział 12. Agresja: dlaczego ranimy innych ludzi w podręczniku E. Aronsona, Psychologia społeczna.
Albert Bandura, Bobo doll study: https://www.youtube.com/watch?v=eqNaLerMNOE

Ćwiczenia nr 5:
na ostatnie ćwiczenia z psychologii społecznej bardzo proszę, aby każdy zespół przygotował 15 minutowe wystąpienie, na którym zaprezentuje przygotowany eksperyment. Zespoły, które jeszcze eksperymentu nie przeprowadziły powinny zaprezentować jego koncepcje i zakładane hipotezy. Proszę każdy zespół o prezentację werbalną + power point.

Całkowity nakład pracy studenta

9 h - wykład 9 h - ćw + przygotowanie do ćwiczeń (bieżąca analiza lektur, replikacja eksperymentu z psychologii społecznej, praca zespołowa, przygotowanie prezentacji - 42 h) + przygotowanie do egzaminu - 10 Łączny nakład pracy studenta - 70 h

Efekty uczenia się - wiedza

W1: – Student rozumie zależności człowieka i środowiska społecznego, jako konstytuujące jego postawę i zachowania K_W07 W2: Student wie jakie techniki i narzędzia komunikacyjne pozwalają mu na określony przekaz – _W09

Efekty uczenia się - umiejętności

U1: – Student rozumie zasady komunikacji interpersonalnej i to, w jaki sposób jego postępowanie oddziałuje na innych ludzi oraz potrafi wykorzystać tę wiedzę w kontaktach społecznych K_U03 U2: – Student potrafi stosować odpowiednie metody i techniki w komunikacji interpersonalnej K_U04 U3: - Student potrafi posługiwać się wybranymi normami i regułami społecznymi do budowania relacji międzyludzkich i rozwiązywania konfliktów interpersonalnych K_U07

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

K1: Student ma świadomość konieczności rozwoju osobistego i rozwijania własnych kompetencji w zakresie komunikacji interpersonalnej – K_K01 K2: Student potrafi w sposób zrozumiały dla innych formułować i przekazywać swe myśli, opinie i informacje K_K03 K3: Student potrafi pracować w zespole i skutecznie się w nim komunikować – K_K05

Metody dydaktyczne

wykład: metoda podawcza (wykład akademicki), metoda podawczo-aktywizująca (wykład konwersatoryjny, prezentacja multimedialna, w tym projekcja nagrań dokumentalnych) konwersatorium: dyskusje otwarte, symulacje z odgrywaniem ról, praca w grupie, analiza case study, gry szkoleniowe, ćwiczenia indywidualne.

Metody dydaktyczne podające

- pogadanka
- wykład problemowy

Metody dydaktyczne poszukujące

- ćwiczeniowa
- oxfordzka
- obserwacji
- doświadczeń

Rodzaj przedmiotu

przedmiot obligatoryjny

Wymagania wstępne

Student powinien posiadać wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne, standardowe dla absolwenta szkoły maturalnej. Niezbędne jest wiedza z zakresu innych przedmiotów z psychologii. Wskazane jest uprzednie uczestnictwo w treningu umiejętności interpersonalnych

Koordynatorzy przedmiotu

Lidia Chylewska-Barakat

Kryteria oceniania

Egzamin: egzamin pisemny, 4 pytania otwarte. Do zaliczenia egzaminu jest wymagane uzyskanie 51% sumy wszystkich punktów.
Konwersatorium: aktywne uczestnictwo na zajęciach, prace do przygotowania na zajęcia, prezentacja zespołowa

Literatura

Psychologia społeczna – ćwiczenia
Lektury:

1.
Józef Pieter, Historia psychologii, Warszawa 1976, R.: Przeobrażenia psychologii społecznej, s. 316-333.
Carl R. Rogers, Sposób bycia, Poznań 2002, R. 15: Świat przyszłości i człowiek jutra, s. 351-367.
Elliot Aronson, Człowiek istota społeczna, Warszawa 2001, R.: Co to jest psychologia społeczna? s. 13-21.

2.
Elliot Aronson, Człowiek istota społeczna, Warszawa 2001, R.: Konformizm
Elliot Aronson, Człowiek istota społeczna: Wybór tekstów, Warszawa 2002, z rozdziału o konformizmie artykuły: 1) Johna Darleya & Daniela Batsona oraz 2) Neala Osherowa

3.
Kazimierz Obuchowski, O wolności i nadziei, [w:] Wokół psychologii osobowości. Perspektywa kliniczna i humanistyczna, Poznań 2015, s. 268-290.
Carl R. Rogers, Sposób bycia, Poznań 2002, R. 9: Tworzenie społeczności nastawionych na osobę: zalecenia na przyszłość, s. 194-217.
Grzegorz Król, Dorota Król, Grażyna Wieczorkowska, Rola interakcji w wyjaśnianiu percepcji grup społecznych, [w:] Jednostka i społeczeństwo, red. Maria Lewicka, współp. Janusz Grzelak, Gdańsk: GWP, 2002, s. 217-238.

4. Tomasz Grzyb, Huśtawka emocjonalna jako technika manipulacyjna stosowana bez obecności fizycznego kontaktu, [w:] W stronę psychologii pozytywnej, red. Łukasz Kaczmarek, Helena Sęk, Poznań 2004, s. 113-131.
Małgorzata Gamian [i in.], Technika „uwikłania w dialog” a uległość wobec autorytetu, [w:] W stronę psychologii pozytywnej, red. Łukasz Kaczmarek, Helena Sęk, Poznań 2004, s. 97-111.

5
Tomasz Grzyb, Huśtawka emocjonalna jako technika manipulacyjna stosowana bez obecności fizycznego kontaktu, [w:] W stronę psychologii pozytywnej, red. Łukasz Kaczmarek, Helena Sęk, Poznań 2004, s. 113-131.
Małgorzata Gamian [i in.], Technika „uwikłania w dialog” a uległość wobec autorytetu, [w:] W stronę psychologii pozytywnej, red. Łukasz Kaczmarek, Helena Sęk, Poznań 2004, s. 97-111

6:
Maria Lewicka, Psychologia miejsca, Warszawa: Wyd. Nauk. Scholar, 2012, R. 2. Związki człowieka z miejscem, s. 105-12

7
Rozdział 12. Agresja: dlaczego ranimy innych ludzi w podręczniku E. Aronsona, Psychologia społeczna.
Albert Bandura, Bobo doll study: https://www.youtube.com/watch?v=eqNaLerMNOE

8.
Małgorzata Derc, Doświadczenie i twórczość w koncepcji Abrahama H. Maslowa, Toruń 1996, R.: Postawa twórcza i Twórczość u osób samoaktualizujących się, s. 81-89.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 1152-12-K11-PsySpo w USOSweb