Metody taksonomiczne w zastosowaniach ekonomicznych 1100-12-G12-DS-MTZE

Wykład ma na celu z jednej strony przedstawienie teoretycznych aspektów wybranych metod taksonomicznych, takich jak: (1) istota, zasady i etapy porządkowania liniowego; (2) możliwości i ograniczenia taksonomicznego miernika rozwoju (TMR), w tym możliwości uogólnienia do wersji przestrzennej (PTMR); (3) przestrzenne rozkłady TMR; (4) sposoby pomiaru i interpretacje zmian w czasie uporządkowań obiektów ekonomicznych (w szczególności wykorzystanie w analizach konwergencji gospodarczej); (5) grupowanie obiektów w oparciu o wartości taksonomicznego miernika rozwoju ze wskazaniem na wartości poznawcze uzyskanych klasyfikacji; (6) cele, przydatność, wady i zalety różnych metod grupowania (aglomeracyjne, podziałowe, optymalizacyjne, np. metoda k-średnich); (7) istota i zasady analizy skupień, w tym wybór odpowiedniej liczby skupień, interpretacja składu grup, zmiany składu grup w czasie, skład grup w ujęciu przekrojowo-czasowym (W1 i W2), z drugiej zaś wskazanie na możliwości wykorzystania odpowiedniego oprogramowania do przeprowadzenia analiz zjawisk ekonomicznych metodami taksonomicznymi oraz zaprezentowanie i omówienie przykładów analiz zjawisk i procesów zachodzących w gospodarce cyfrowej z wykorzystaniem tych metod (K1).
Celem ćwiczeń jest nabycie praktycznych umiejętności stosowania poznanych na wykładzie metod do analizy rzeczywistych zjawisk i procesów ekonomicznych. Zajęcia odbywają się w laboratorium komputerowym. W ramach zajęć omawia się i ćwiczy przeprowadzanie analiz różnych, interesujących studentów, zjawisk ekonomicznych, za pomocą wybranych metod taksonomicznych. Wskazuje się na przydatność różnych metod, porównuje wartości poznawcze, ocenia wiarygodność otrzymanych wyników oraz możliwości porównań w czasie i przestrzeni. Zajęcia obejmują zatem praktyczne zastosowania metod taksonomicznych na podstawie rzeczywistych danych (U1), w tym:
1. Porządkowanie liniowe obiektów ekonomicznych z wykorzystaniem Excela oraz programu R-CRAN (Wykorzystanie odpowiednich pakietów, sformułowanie potrzebnych komend). Analizy empiryczne z wykorzystaniem metod porządkowania prowadzą do wyznaczenia rankingów obiektów ekonomicznych i oceny zgodności uporządkowań w czasie. Studenci interpretują wyniki oraz formułują wnioski (U1, U2, U3).
2. Grupowanie obiektów w oparciu o wartości TMR (z wykorzystaniem Excela oraz R-CRAN). Lokalizacja grup w przestrzeni geograficznej – mapy rozkładu przestrzennego TMR. Interpretacje i wnioski koncentrują się na przestrzennych aspektach kształtowania się zjawisk ekonomicznych (U1, U2, U3).
3. Grupowanie obiektów z wykorzystaniem analizy skupień w R-CRAN (Wykorzystanie odpowiednich pakietów, formułowanie komend). Analizy empiryczne z wykorzystaniem metod grupowania prowadzą do wyznaczania jednorodnych grup obiektów. Studenci dokonują interpretacji składu grup, formułują wnioski. Szczególną uwagę poświęca się zmianom składu grup w czasie i interpretacji składu grup w ujęciu przekrojowo-czasowym. Formułuje się wnioski (U2).