Modelowanie matematyczne 1000-MS1-ModMat
Wykład:
Modele populacyjne: dyskretne i ciągłe modele dla populacji jednogatunkowej; macierze Lesliego i podejście McKendricka w opisie
struktury wiekowej; układy gospodarz-pasożyt, drapieżnik-ofiara i konkurowania gatunków; modele z opóźnieniem i rekurencyjne.
Modele w epidemiologii i immunologii: epidemie typu SIS i SIR; interpretacja współczynników; endemia w modelu SIR; uwzględnienie
struktury wiekowej; szczepienia; system immunologiczny i HIV.
Modelowanie ośrodków ciągłych: koncentracja i strumień; dywergencja; równanie transportu; warunki brzegowe; prawo Fouriera i równanie ciepła; prawo Ficka i równanie reakcji-dyfuzji; czas dyfuzji; rozwiązania Barrenblatta.
Zjawisko wędrującej fali: wędrujące fale w równaniu reakcji-dyfuzji; rozprzestrzenianie się piżmaka; przestrzenny rozwój epidemii typu
SIR na przykładzie wścieklizny wśród lisów.
Kinematyka reakcji chemicznych: prawo mas; sieci chemiczne; redukcja Michaelisa-Menten; reakcje enzymatyczne; efekt binarny;
różnicowanie się komórek w tkance.
Zjawiska okresowe: wahadła; drgania wymuszone; rezonans; oscylator Van der Pola.
Ćwiczenia:
Analiza dynamiki dyskretnych układów dynamicznych w jednym wymiarze na przykładzie równania logistycznego; tworzenie diagramu bifurkacji dla zagadnień dyskretnych.
Symulacje w modelach epidemiologicznych, wyznaczanie rozmiarów epidemii, liczby wszystkich zakażonych, analiza punktów równowagi w układach endemicznych.
Wibracje/drgania z jednym stopniem swobody: częstotliwości drgań własnych, drgania wymuszone, rezonans.
Drgania tłumione: współczynnik tłumienia, przesunięcie fazowe, zmiany częstotliwości, metoda peak-picking, transformaty Laplace'a i transmitancje z zastosowaniem do analizy drgań.
Analiza drgań: wpływ warunków początkowych na przebieg drgań, układy z nieliniowym tłumieniem.
Układy o dwóch stopniach swobody: zastosowanie do diagnostyki skuteczności tłumienia drgań w układzie zawieszenia w pojeździe.
Symulacje numeryczne zagadnień reakcji-dyfuzji i zjawisk falowych.
Konwersatorium:
Zastosowania do złożonych zagadnień: modelowanie ruchu ulicznego;
model katalizatora samochodowego (zasada działania, wyprowadzenie równań, zagadnienie optymalnego rozgrzewania po uruchomieniu silnika).
wzrost nowotworów (istnienie strefy nekrotycznej i proliferacyjnej, szacowanie rozmiarów, odpowiedź systemu immunologicznego).
Przykładowe projekty:
- Model krystalizacji Kołmogorowa-Avramiego i jego modyfikacje;
- „Czy zawór wytrzyma?” - zagadnienie B. C. Hydro;
- Dynamika ruchu drogowego. Zagadnienie zielonego światła;
- Zagadnienie zrównoważonego połowu;
- Równowaga reaktora chemicznego;
- Zachowanie warstw cieczy pomiędzy przesuwanymi płytami;
- Analiza elastyczności płyty z otworami;
- Zagadnienie Stefana - podejście numeryczne;
- Siły elektromagnetyczne w nadprzewodzących zwojach.
Całkowity nakład pracy studenta
Efekty uczenia się - wiedza
Efekty uczenia się - umiejętności
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
Metody dydaktyczne
Metody dydaktyczne podające
- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład problemowy
Metody dydaktyczne poszukujące
- ćwiczeniowa
- projektu
- laboratoryjna
Metody dydaktyczne w kształceniu online
Rodzaj przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2022/23Z: | W cyklu 2023/24Z: | W cyklu 2024/25Z: |
Kryteria oceniania
Egzamin, prezentacja projektów – udział w konserwatorium:
W1, W2, W3, W4, W5, W6, U1, U2, U3, U4, U6, K1, K2, K3, K4.
Ćwiczenia: W7, U5, K3, U7.
Praktyki zawodowe
Nie przewiduje się.
Literatura
Literatura obowiązkowa:
N. F. Britton, Essential Mathematical Biology, Springer 2003.
R. Illner et al., Mathematical Modelling. A Case Studies Approach, AMS, 2005.
A. Friedman, W. Littman, Industrial Mathematics - A Course in Solving Real- World Problems, SIAM, Philadelphia 1994.
U. Foryś, Matematyka w biologii, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne 2005.
J. D. Murray, Wprowadzenie do biomatematyki, Wydawnictwo Naukowe PWN 2006.
Literatura uzupełniająca:
Ch. Rousseau, Y. Saint-Aubin, Mathematics and Technology, Springer 2008.
J. Caldwell, Y. M. Ram, Mathematical Modelling. Concepts and Case Studies, Kluwer Academic Publishers, 1999.
J. Caldwell, D. K.S. Ng, Mathematical Modelling. Case Studies and Projects, Kluwer Academic Publishers, 2004.
R. M. Temam, A. M. Miranville, Mathematical Modeling in Continuum Mechanics, Cambridge University Press, 2005.
E. D. Sontag, Lecture Notes in Mathematical Biology, Rutgers University 2005 (pozycja udostępniona przez autora w internecie).
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: