Konwersatorium popularyzacji astronomii 0800-POPASTRO

1. Uwarunkowania społeczne i ekonomiczne postępu naukowego;
2. współczesne formy społecznej komunikacji nauki:
- werbalna: wykład, prezentacja,
- pisemna: artykuł, komunikat prasowy,
- multimedialna: portal internetowy, podcast, blog;
- wizualna: wystawa, plakat etc.
- interaktywna: eksponat interaktywny, pokaz nieba przez lunetę;
- filmowa: seriale telewizyjne i filmy naukowe, kanały naukowe na YT.
3. Elementy artykułu popularnonaukowego: tytuł, nad/podtytuł, lid, śródtytuły, śródteksty, ramki, przypisy, rysunki, fotografie, tekst w formie rozprawki;
4. Konstrukcja komunikatu naukowego (press release): obraz (zdjęcie, infografika) otwierający, opisowy tytuł, lid, komunikatywny tekst, linki wewnątrztekstowe, ilustracja końcowa, linki do szerszych/oryginalnych informacji i artykułów.
5. Program telewizyjny/film: sposoby narracji i elementy scenariusza: teaser, studio, rozmowy, "setki", animacje, "off-y", etc.
6. Popularyzaja przed kamerą: ubiór, makijaż, zachowanie, konstrukcja zdań, etc.
7. Pokazy nieba: mapka obrotowa i aplikacje internetowe, spektakularne zjawiska na niebie, wykorzystanie prostej lunety/teleskopu. Pokazy Słońca: projekcja okularowa, teleskop słoneczny, filtry;
9. Planetarium, obserwatorium astronomiczne, centrum nauki jako narzędzie popularyzacji nauki;
10. Źródła finansowania i sposoby zdobywania środków na popularyzację nauki, autopromocja;
11. Organizacje społeczne zajmujące się popularyzacją astronomii (nauki);
12. Edukacja astronomiczna w szkole, obserwatoria szkolne;
13. Pseudonauka w naukach przyrodniczych, medycznych i społecznych. Metody jej rozpoznania, rodzaje reagowania, stopień zagrożenia społecznego.
14. Pseudonaukowe ruchy społeczne: płaskoziemcy, antyszczepionkowcy, foliarze, NASA-sceptycy, sekty religijne, kreacjonizm;
15. Elementy antysemityzmu, rasizmu, seksizmu, naukosceptycyzmu, fundamentalizmu religijnego i innych patologii i nietolerancji w komentarzach na internetowych portalach i kanałach popularnonaukowych.
16. Dziedzictwo nauki (np. Kopernik, Arecibo, lokalnie Wilno) i historia astronomii.

W cyklu 2022/23Z:

Zajęcia ze względów na sytuację pandemiczną przeprowadzono w 100% zdalnie poprzez platformę BigBlueButton. Zajęcia były w pełni konwersacyjne - studenci mieli włączone kamery. Dzięki ich kreatywności udało się omówić absolutną większość zagadnień przewidzianych w programie zajęć, oprócz zajęć praktycznych z teleskopem amatorskim jako narzędziu do pokazów nieba.
Niemożliwe do odbycia wizyty w planetarium i centrum nauki, zastąpiono filmami. Wirtualne pokazy nieba przeprowadzono przy użyciu platformy https://www.heavens-above.com/. Studenci otrzymali (przesłane pocztą) materiały pomocnicze w postaci kilku bieżących numerów Uranii, Kalendarza Astronomicznego 2021 i innych materiałów.

W cyklu 2023/24Z:

W cyklu 2024/25Z:

Całkowity nakład pracy studenta

45 godz zajęć: 15 spotkań z prowadzącym po 3 godziny. 45 godz. pracy własnej: zapoznanie się z przykładami artykułów i czasopism popularnonaukowych (Urania); zapoznanie się z przykładami naukowych portali internetowych (urania.edu.pl); przygotowanie artykułu popularnonaukowego i komunikatu naukowego (press release); zapoznanie się z filmami popularnonaukowymi (Astronarium) oraz przykładami pracy youtuberów (Astrofaza, Nauko to lubię); wyszukuje przykłady działalności pseudonaukowej. Razem 90 h (3 ECTS)

Efekty uczenia się - wiedza

W1. W ramach K_W06 ma podstawową wiedzę dotyczącą zastosowania własnych i cudzych praw autorskich w działaniach popularyzatorskich i edukacyjnych; W2. Wramach K_W07 zna i rozumie podstawowe pojęcia i zasady korzystania z zasobów internetowych zgodnie z prawem autorskiim; W3. W ramach K_W08 zna ogólne zasady zdobywania środków finasowych na działność popularyzatorska w ramach instytucji, albo organizacji pozarządowej.

Efekty uczenia się - umiejętności

U1. W ramach K_U04 potrafi określić miejsce współczesnych badań astronomicznych w kontekście rozwoju nauki i kultury; U2. W ramach K_U05 potrafi samodzielnie wyszukiwać i analizować doniesienia astronomiczne w mediach i materiałach źródłowych (publikacjach anglojęzycznych); U3. W ramach K_U06 potrafi przetworzyć własne i cudze wyniki naukowe do formy medialnej (artykuł, komunikat prasowy, wykład online, scenariusz filmowy, etc.).

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne

K1. W ramach K_K02 jest wyczulony i potrafi reagować na problemy etyczne pojawiające się w związku z popularyzacją astronomii (pseudonauka, plagiat, hejt, antysemityzm, seksizm, sekciarstwo religijne, etc.); K2. W ramach K_K04 rozróżnia sposoby działań popularyzatorskich poprzez instytucje, albo organizacje pozarządowe; K3. W ramach K_K05 potrafi popularyzować i wyjaśniać zjawiska na niebie oraz problemy dziedzictwa nauki i historii astronomii; K4. W ramach K_K06 potrafi formułować i upowszechniać bezpośrednio i w mediach opinie na temat współczesnych odkryć z zakresu astrofizyki i kosmologii.

Metody dydaktyczne eksponujące

- pokaz
- wystawa

Metody dydaktyczne podające

- pogadanka
- wykład problemowy
- wykład konwersatoryjny

Metody dydaktyczne poszukujące

- referatu
- klasyczna metoda problemowa
- seminaryjna

Metody dydaktyczne w kształceniu online

- metody integracyjne
- metody oparte na współpracy
- metody służące prezentacji treści
- metody rozwijające refleksyjne myślenie
- metody wymiany i dyskusji

Rodzaj przedmiotu

przedmiot obligatoryjny

Wymagania wstępne

Ukończony I rok studiów magisterskich

Koordynatorzy przedmiotu

Maciej Mikołajewski

Kryteria oceniania

Ekspercka ocena stopnia zaangażowania, kreatywności i umiejętności przekazu wiedzy w ramach:
1. dyskusji na zajęciach;
2. próby napisania artykułu popularnonaukowego, naukowego komunikatu prasowego, scenariusza filmowego, lub nagrania etiudy filmowej lub standup-u na temat astronomii.

Literatura

1. Urania, Postępy Astronomii, Urania - Postępy Astronomii 1919-2021
2. www.urania.edu.pl
3. Astronarium - youtube
4. Nauka to lubię - youtube
5. Astrofaza - youtube
Przykłady podręczników i książek popularnonaukowych Wydawnictwa Naukowego PWN, Copernicus Center Press i Prószyński i ska.
Omawianych przykładów książek i wykładów pseudonaukowych z zakresu "medycyny", "kosmologii", "fizyki", ze względów oczywistych nie będziemy w tym miejscu promować.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 0800-POPASTRO w USOSweb