Administrowanie sieciami lokalnymi i serwerami 0800-ASLIS
Sprawne zarządzanie współczesnym systemem komputerowym pracującym pod nadzorem systemu operacyjnego Unix/Linux jest trudnym wyzwaniem nie tylko z uwagi na złożoność systemu operacyjnego oraz sprzętu, ale także na ich wzajemne uwarunkowania.
Popularność Internetu wiąże się z powszechną dostępnością rozmaitych usług sieciowych, które wymagają poprawnego działania sieciowych systemów komputerowych, na których te usługi są realizowane. Celem wykładu jest dostarczenie teoretycznej i praktycznej wiedzy o usługach sieciowych, które warunkują wygodne uruchamianie sieciowych systemów komputerowych, ich konfigurację oraz zdalne administrowanie.
Zajęcia (wykład oraz ćwieczenia w pracowni komputerowej) są skierowane zarówno do osób samodzielnie administrującyh stacjami roboczymi lub serwerami, jak i tych, które pragną pracować jako administratorzy systemów komputerowych wykorzystujących systemy operacyjne Unix/Linux.
W ramach wykładu zostaną omówione szczegółowo takie zagadnienia jak:
1. Uruchamiania systemu GNU/Linux
- sprawdzanie sprzętu i ładowanie systemu operacyjnego
- uruchamianie usług (poziomy pracy, system Upstart)
- zarządzanie usługami
2. Metody uruchamiania systemu Linux (dysk, USB, PXE, tryb rescue)
- konfigurowanie i instalacja programów ładujących LILO i GRUB/GRUB2
- protokoły BOOTP (ARP/RARP), DHCP, TFTP, PXE
3. Wykrywanie i dynamiczna konfiguracja urządzeń (podsystem udev)
4. Konfiguracja urządzeń sieciowych
5. Usługa nazw domenowych (DNS)
6. Bezpieczne rejestrowanie się, budowa bezpiecznych tuneli (protokół SSH)
7. Sieciowy system plików (NFS)
Ćwiczenia
W ramach zajęć laboratoryjnych każdy z uczestników zajęć pełni rolę samodzielnego administratora serwera pracującego pod nadzorem systemu operacyjnego CentOS. Administrator musi wykonać szereg zadań stanowiących ilustrację zagadnień omawianych na wykładzie,
m.in.:
- uruchomić system w trybie umożliwiającym jego naprawienie
- zainstalować i skonfigurować program ładujący GRUB
- przygotować system operacyjny do załadowania z klucza USB
- zapoznać się ze sposobami wyłączania systemu komputerowego
- zainstalować i skonfigurować usługi takie jak DHCP, TFTP, PXE
- zainstalować i skonfigurować usługę DNS
- skonfigurować usługę SSH do rejestrowania się bez podawania hasła, lokalnego i zdalnego przekierowywania portów i bezpiecznego przekazywania danych w trybie graficznym (X Forwarding)
- skonfigurować usługę NFS (tryby eksportowania i montowania zasobu, prawa dostępu)
Całkowity nakład pracy studenta
Efekty uczenia się - wiedza
Efekty uczenia się - umiejętności
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
Metody dydaktyczne podające
Metody dydaktyczne poszukujące
Metody dydaktyczne w kształceniu online
Rodzaj przedmiotu
Wymagania wstępne
Koordynatorzy przedmiotu
Kryteria oceniania
Zaliczenie wykładu odbywa się na podstawie pisemnego egzaminu obejmującego wyłożony materiał teoretyczny oraz wiedzę zdobytą w czasie ćwiczeń.
Zaliczenie ćwiczeń wymaga napisania szeregu skryptów bashowych, które wspomagają i dokumentują wykonanie praktycznych zadań związanych z administrowaniem systemem komputerowym, a także zaliczenia quizu (platforma moodle), który sprawdza praktyczną znajomość komend uniksowych stosow anych na zajęciach. Poprawność działania skryptów jest oceniana przy pomocy specjalnego programu, a ich jakość poprzez analizę kodu. Zaliczenie quizu wymaga uzyskania co najmniej 65% punktów.
Literatura
Literatura:
- D. Mosberger and S. Eranian, IA-64 Linux Kernel, Prentice-Hall PTR, Upper Saddle River, 2002
- D. J. Barrett, R. E. Silverman, R. G. Byrnes, SSH, the Secure Shell: The Definitive Guide, O'Reilly, 2005
- dokumentacja dostępna na stronach podręcznika systemowego
- materiały dostępne w Sieci, m.in.
M. T. Jones, Inside the Linux boot process, http://www.ibm.com/developerworks/linux/library/l-linuxboot/
W. Almesberger, Booting Linux: the history and the future, http://www.almesberger.net/cv/papers/ols2k-9.ps.gz
R. Smith, Multibooting with GRUB, Linux Magazine, http://www.linux-mag.com/id/1506/
Red Hat Magazine, Issue #8 June 2005 , http://www.redhat.com/magazine/008jun05/departments/tips_tricks/
M. Sobell, Ubuntu's Upstart event-based init daemon, Linux.com, February 08, 2008, http://www.linux.com/archive/feature/125977
R. Landley, Introducing initramfs, a new model for initial RAM disks, Linux Devices, 15 March 2006
http://www.linuxfordevices.com/c/a/Linux-For-Devices-Articles/Introducing-initramfs-a-new-model-for-initial-RAM-disks/
R. Rebe, O. Frommel, J-Ch Brendel, Device manager, http://www.linux-magazine.com/w3/issue/71/Dynamic_Device_Management_in%20Udev.pdf
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: