Psycholingwistyka 0702-s1POL2L-PSLIN

https://moodle.umk.pl/WF/course/view.php?id=200

1. Zakres badań psycholingwistycznych i ich zastosowania: czym jest psycholingwistyka, ewolucja badań psycholingwistycznych, przyswajanie języka.
2. Skala inteligencji D. Wechslera: co mierzą testy inteligencji, pojęcie inteligencji ogólnej, pojęcie ilorazu inteligencji, skala IQ, rzetelność testów i skal, interpretacja.
3. Biologiczne podstawy zachowań komunikacyjnych człowieka: język a mózg, mowa a mózg, funkcjonalna neuroanatomia i neuropatologia, podsystemy mózgu istotne dla języka (okolice Wernikego i Broki), lateralizacja, wewnątrzpółkulowa lokalizacja funkcji, sposoby ujmowania relacji między mózgiem a językiem
4. Percepcja i wytwarzanie mowy: sygnał mowy. Percepcja segmentów fonetycznych. Percepcja więcej niż jednego segmentu. Modele percepcji mowy. Co w wytwarzaniu mowy mówi nam analiza błędów popełnianych w toku tego procesu? Modele wytwarzania mowy.
5. Procesy przetwarzania zdań i zdań w połączeniach: własności strukturalne zdań. Przetwarzanie syntaktyczne. Znaczenie – cel przetwarzania zdań. Rola prozodii w przetwarzaniu zdań. Gdzie działa kontekst? Modele rozumienia zdań. Typy tekstu
6. Przyswajanie języka: rozwój percepcji mowy. Słownik dziecka. Uczenie się tworzenia i rozumienia zdań. Uczenie się komunikowania – wczesne społeczne zastosowanie języka. Teorie przyswajania języka przez dzieci.
7. Psycholingwistyczna analiza czynności czytania: rozwój czytania. Modele biegłego czytania.
8. Dwujęzyczność i przyswajanie drugiego języka: dorastanie w środowisku dwujęzycznym. Teorie na temat przyswajania języka drugiego.
9. Metody projekcyjne wykorzystujące analizę języka.

Całkowity nakład pracy studenta

0,75 ECTS: Godziny realizowane podczas ćwiczeń i godziny kontaktowe 1) Zakres badań psycholingwistycznych i ich zastosowania: 0,1 ECTS 2) Skala inteligencji D. Wechslera: 0,1 ECTS 3) Biologiczne podstawy zachowań komunikacyjnych człowieka: 0,15 ECTS 4) Wytwarzanie, percepcja mowy, przetwarzanie L1, przyswajanie L1 i L2: 0,2 ECTS 5) Zastosowanie metod projekcyjnych: 0,2 ECTS 0,25 ECT: Czas poświęcony wykonaniu pracy semestralnej

Efekty uczenia się - wiedza

K_W12; K_W15 Student: W1: wie, czym się zajmuje psycholingwistyka W2: rozpoznaje miejsce psycholingwistyki w obrębie badań psychologicznych i lingwistycznych W3: rozumie, jaki jest wpływ kultury i psychiki na język naturalny W4: zna podstawowe czynniki psychiczne/kulturowe wpływające na przyswajanie i rozwój kompetencji mownych W5: wie, jakie są biologiczne podstawy zachowań komunikacyjnych człowieka W6: zna ogolne założenia testów na inteligencję i metod projekcyjnych stosowanych w psychologii

Efekty uczenia się - umiejętności

K_U18 Student: U1: umie analizować wypowiedzi pod kątem modeli psycholingwistycznych U2: potrafi przeprowadzić badanie projekcyjne (TZN Rottera i/lub ACL) U3: nabywa umiejętności w zakresie odczytywania analiz psychologicznych przeprowadzanych na użytek terapii logopedycznej U4: potrafi wykorzystywać narzędzia zmierzające do strukturyzacji i normalizacji badań psycholingwistycznych

Metody dydaktyczne eksponujące

- drama

Metody dydaktyczne podające

- opis
- wykład informacyjny (konwencjonalny)

Metody dydaktyczne poszukujące

- referatu
- ćwiczeniowa
- doświadczeń
- obserwacji
- klasyczna metoda problemowa

Rodzaj przedmiotu

przedmiot fakultatywny

Wymagania wstępne

1) Student posiada podstawową znajomość terminologii lingwistycznej i psychologicznej. 2) Student posiada co najmniej podstawową kompetencję czytania tekstów w języku angielskim

Kryteria oceniania

1. Ocena ciągła (bieżące przygotowanie do zajęć, aktywność, frekwencja, referaty);
2. Praca semestralna.

Literatura

Literatura obowiązkowa:

Bochenek A., Reicher M., 1997, Anatomia człowieka. Tom IV: Układ nerwowy ośrodkowy, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
Aitchison J., 1991, Ssak, który mówi. PWN: Warszawa.
Bokus B., Haman M., 1992, Z badań nad kompetencją komunikacyjną dzieci, Warszawa: Energeia.
Bokus B., Shugar G.W. (red.), 2007, Psychologia języka dziecka. Osiągnięcia, nowe perspektywy, Gdańsk: GWP.
Brzeziński J., Gaul M., Hornowska E., Jaworowska A., Machowski A., Zakrzewska M., 2004, Skala inteligencji D. Wechslera dla dorosłych. Wersja zrewidowana - renormalizacja WAIS-R(PL), Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.
Dakowska M., 1997, Ocena podejścia komunikacyjnego do nauczania języków obcych z punktu widzenia psycholingwistyki, [w:] "Przegląd glottodydaktyczny", tom 15, Warszawa.
Dakowska M. & Olpińska M. (red.), 2002, Edukacja dwujęzyczna. Przedszkole, szkoła podstawowa i średnia. Teraźniejszość i przyszłość. Materiały konferencji w Warszawie, 14-15.02.2002, Warszawa.
Damasio A.R, Damasio H., 1992, Mózg a mowa, „Świat Nauki”, Listopad 1992, s. 65-71.
Gołąb B.K., 2000, Anatomia czynnościowa ośrodkowego układu nerwowego, Warszawa: Wydawnictwa Lekarskie PZWL.
Grabias S., 1994, Język w zachowaniach społecznych, Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Griffin M., 2003, Podstawy komunikacji społecznej, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Haman M., 2002, Pojęcia i ich rozwój. Percepcja, doświadczenie i naiwne teorie, Warszawa: Matrix.
Hauser M.D., Chomsky N. & Tecumseh Fitch W., 2002, The faculty of language: What is it, Who has it, and How did it evolve?, “Science”, vol. 298: 1569-1579.
Kaczmarek B.L.J., 1995, Mózg, język, zachowanie, Lublin: UMCS.
Kurcz I., 2000, Język i komunikacja, [w:] J.Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki (t.2: Psychologia ogólna, s. 231-274), Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Kurcz I., 2005, Psychologia języka i komunikacji, wyd. nowe, Warszawa: Scholar.
Lindsay, P., Norman, D., 1984, Procesy przetwarzania informacji u człowieka, Warszawa: PWN.
Shugar G.W., 1995, Dyskurs dziecięcy. Rozwój w ramach struktur społecznych, Warszawa: Energeia.

Literatura uzupełniająca:

Altmann, G. T. M. : Psycholinguistics. Critical Concepts in Psychology. London:
Routledge.
Garman M., Introduction to Psycholinguistics. Cambridge: CUP.
Gleason J.B., Ratner N.B., 2005, Psycholingwistyka, Gdańsk: GWP.
Mikołajczak-Matyja N., Definiowanie pojęć. Poznań: Sorus.
Morton Gernsbacher A. (red.), A Handbook of Psycholinguistics.
Puppel St., A concise guide to psycholinguistics, Poznań: Bene Nati.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 0702-s1POL2L-PSLIN w USOSweb