Chemia analityczna
0600-S1-ChK-ChA
Treści programowe wykładu:
• Wstęp do klasycznej chemii analitycznej.
• Podstawowe prawa i pojęcia chemiczne stosowane w analizie ilościowej.
• Szkło i sprzęt laboratoryjny stosowany w analizie objętościowej i wagowej.
• Podstawy teoretyczne analizy objętościowej: równowagi chemiczne, dysocjacja elektrolityczna, teorie kwasów i zasad, reakcje protolityczne, roztwory buforowe, substancje podstawowe i roztwory mianowane.
• Wstęp do metod miareczkowych.
• Alkacymetria: krzywe miareczkowania, wskaźniki pH, zastosowanie i przykłady oznaczeń.
• Analiza strąceniowa i wagowa: osady w analizie chemicznej, rozpuszczalność i iloczyn rozpuszczalności, czynniki wpływające na rozpuszczalność osadów, krzywe miareczkowania strąceniowego, metody wyznaczania punktu równoważnikowego, przykłady oznaczeń argentometrycznych i wagowych.
• Kompleksometria: tworzenie i budowa kompleksów, stałe trwałości kompleksów, czynniki wpływające na trwałość kompleksu, równowagi kompleksowania i ich wykorzystanie w analizie, miareczkowanie bezpośrednie, odwrotne, podstawieniowe, wskaźniki kompleksometryczne, przykłady oznaczeń kompleksometrycznych.
• Redoksymetria: procesy redukcyjno-oksydacyjne, potencjał redoks, czynniki wpływające na przebieg reakcji redoks, równanie Nernsta, krzywe miareczkowania redoks, wskaźniki redoks, manganometria, jodometria,bromianometria, cerometria, askorbinometria, chromianometria, jodanometria, przykłady oznaczeń redoksymetrycznych.
• Ocena statystyczna wyników.
Treści programowe laboratorium:
• Nauka posługiwania się szkłem stosowanym w analizie objętościowej.
• Wyznaczanie współmierności kolby z pipetą.
• Nastawianie roztworów mianowanych – HCl, NaOH, AgNO3, EDTA, KMnO4, Na2S2O3.
• Wykonanie analiz chemicznych z zakresu miareczkowania:
• alkacymetrycznego – oznaczanie HCl i CH3COOH za pomocą mianowanego roztworu NaOH oraz Na2CO3 za pomocą mianowanego roztworu HCl;
• strąceniowego - oznaczanie chlorków metodą Mohra i tiocyjanianów metodą Volharda;
• kompleksometrycznego – oznaczanie jonów wapnia, magnezu oraz mieszaniny wapnia i magnezu za pomocą mianowanego roztworu EDTA;
• redoksymetrycznego oznaczania szczawianów, żelaza, wapnia za pomocą mianowanego roztworu KMnO4 oraz jonów miedzi(II) i dichromianu(VI) potasu za pomocą mianowanego roztworu Na2S2O3.
|
W cyklu 2021/22L:
Treści programowe wykładu:
• Wstęp do klasycznej chemii analitycznej.
• Podstawowe prawa i pojęcia chemiczne stosowane w analizie ilościowej.
• Szkło i sprzęt laboratoryjny stosowany w analizie objętościowej i wagowej.
• Podstawy teoretyczne analizy objętościowej: równowagi chemiczne, dysocjacja elektrolityczna, teorie kwasów i zasad, reakcje protolityczne, roztwory buforowe, substancje podstawowe i roztwory mianowane.
• Wstęp do metod miareczkowych.
• Alkacymetria: krzywe miareczkowania, wskaźniki pH, zastosowanie i przykłady oznaczeń.
• Analiza strąceniowa i wagowa: osady w analizie chemicznej, rozpuszczalność i iloczyn rozpuszczalności, czynniki wpływające na rozpuszczalność osadów, krzywe miareczkowania strąceniowego, metody wyznaczania punktu równoważnikowego, przykłady oznaczeń argentometrycznych i wagowych.
• Kompleksometria: tworzenie i budowa kompleksów, stałe trwałości kompleksów, czynniki wpływające na trwałość kompleksu, równowagi kompleksowania i ich wykorzystanie w analizie, miareczkowanie bezpośrednie, odwrotne, podstawieniowe, wskaźniki kompleksometryczne, przykłady oznaczeń kompleksometrycznych.
• Redoksymetria: procesy redukcyjno-oksydacyjne, potencjał redoks, czynniki wpływające na przebieg reakcji redoks, równanie Nernsta, krzywe miareczkowania redoks, wskaźniki redoks, manganometria, jodometria,bromianometria, cerometria, askorbinometria, chromianometria, jodanometria, przykłady oznaczeń redoksymetrycznych.
• Ocena statystyczna wyników.
Treści programowe laboratorium:
• Nauka posługiwania się szkłem stosowanym w analizie objętościowej.
• Wyznaczanie współmierności kolby z pipetą.
• Nastawianie roztworów mianowanych – HCl, NaOH, AgNO3, EDTA, KMnO4, Na2S2O3.
• Wykonanie analiz chemicznych z zakresu miareczkowania:
• alkacymetrycznego – oznaczanie HCl i CH3COOH za pomocą mianowanego roztworu NaOH oraz Na2CO3 za pomocą mianowanego roztworu HCl;
• strąceniowego - oznaczanie chlorków metodą Mohra i tiocyjanianów metodą Volharda;
• kompleksometrycznego – oznaczanie jonów wapnia, magnezu oraz mieszaniny wapnia i magnezu za pomocą mianowanego roztworu EDTA;
• redoksymetrycznego oznaczania szczawianów, żelaza, wapnia za pomocą mianowanego roztworu KMnO4 oraz jonów miedzi(II) i dichromianu(VI) potasu za pomocą mianowanego roztworu Na2S2O3. |
Całkowity nakład pracy studenta
Godziny realizowane z udziałem nauczycieli (135 godz.):
- udział w wykładach – 30 godz.
- udział w laboratoriach – 75 godz.
- udział w ćwiczeniach rachunkowych – 15 godz.
- udział w konsultacjach - 15 godz.
Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta (90 godz.):
- przygotowanie do laboratoriów – 35 godz.
- czytanie literatury - 20 godz.
- przygotowanie studenta do kolokwiów/egzaminu - 35 godz.
Łącznie 225 godzin/25h = 9 pkt ECTS
Efekty uczenia się - wiedza
K_W01 zna w zaawansowanym stopniu prawa i nazewnictwo chemiczne
K_W05 zna podstawowe pakiety oprogramowania użytkowego do analizy i opracowania danych
K_W06 zna teoretyczne i praktyczne aspekty wykonania jakościowej i ilościowej analizy metodami klasycznymi i instrumentalnymi oraz zasady działania aparatury
Efekty uczenia się - umiejętności
K_U01 potrafi posługiwać się nazewnictwem chemicznym oraz pojęciami z zakresu chemii ogólnej
K_U06 potrafi wykonać analizy ilościowe z zastosowaniem metod wagowych, miareczkowych i instrumentalnych na podstawie procedur analitycznych oraz przygotować raporty z analizy
K_U16 potrafi odpowiednio zachować się w razie różnego typu zagrożeń, np.: pożaru, kontaktu z odczynnikami chemicznymi
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
K_K01 Analityczne myślenie: Samodzielnie i efektywnie pracuje z dużą ilością informacji, dostrzega zależności pomiędzy zjawiskami i poprawnie wyciąga wnioski posługując się zasadami logiki
K_K03 Sumienność i dokładność: Jest nastawiony na jak najlepsze wykonanie zadania; dba o szczegół; jest systematyczny
K_K05 Dążenie do rozwoju: Jest nastawiony na nieustanne zdobywanie nowej wiedzy, umiejętności i doświadczeń; widzi potrzebę ciągłego doskonalenie się i podnoszenia kompetencji zawodowych; zna ograniczenia własnej wiedzy i rozumie potrzebę dalszego kształcenia
K_K08 Profesjonalizm i etyka: Zna i przestrzega zasady i normy obowiązujące chemika, w tym normy etyczne; rozumie społeczną rolę zawodu; rozumie i docenia znaczenie uczciwości intelektualnej, dbałości o zdrowie i środowisko naturalne w działaniach własnych i innych osób
Metody dydaktyczne
Wykład z prezentacjami multimedialnymi i pokazami wybranych analiz miareczkowych.
Laboratorium - samodzielna praca eksperymentalna studentów
Ćwiczenia związane są z treściami programowymi przerabianymi na wykładzie.
Metody dydaktyczne podające
- wykład informacyjny (konwencjonalny)
Metody dydaktyczne poszukujące
- doświadczeń
- laboratoryjna
Wymagania wstępne
chemia ogólna
Koordynatorzy przedmiotu
Kryteria oceniania
Wykład: Egzamin pisemny 2,5 godz. w formie odpowiedzi na pytania.
Laboratorium: zaliczenie na ocenę na podstawie wyników z 3 kolokwiów i sprawozdań z wykonywanych analiz.
Kryteria oceniania:
Wykład:
- niedostateczny (<40%)
- dostateczny (40-50%):
- dostateczny plus (51-60%)
- dobry (61-70%)
- dobry plus (71-80%)
- bardzo dobry (81-100%)
Laboratorium:
- niedostateczny (<50%)
- dostateczny (50-55%):
- dostateczny plus (56-65%)
- dobry (66-75%)
- dobry plus (76-85%)
- bardzo dobry (86-100%)
Praktyki zawodowe
Literatura
Literatura podstawowa
1. E. Szłyk, M. Kurzawa, A. Szydłowska, A. Jastrzębska, Ilościowa Analiza Chemiczna. Metody wagowe i miareczkowe, UMK, 2012, Toruń:
2. Minczewski J., Marczenko Z., Chemia analityczna, Tom 2, „Chemiczne metody analizy ilościowej. PWN, Warszawa, 1999
3. Cygański A., Chemiczne metody analizy ilościowej, WNT, Warszawa, 1997
4. Skoog Douglas A., West Donald M., Holler F. James, Crouch Stanley R. Podstawy chemii analitycznej. Tom 2, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006
Literatura uzupełniająca:
1. D.C. Harris Quantitative Chemical Analysis, VIIIth Ed. Freeman and Co. N.Y.
2. A. Hulanicki, Reakcje kwasów i zasad w chemii analitycznej, PWN, Warszawa, 1993.
|
W cyklu 2021/22L:
Literatura podstawowa
1. E. Szłyk, M. Kurzawa, A. Szydłowska, A. Jastrzębska, Ilościowa Analiza Chemiczna. Metody wagowe i miareczkowe, UMK, 2012, Toruń:
2. Minczewski J., Marczenko Z., Chemia analityczna, Tom 2, „Chemiczne metody analizy ilościowej. PWN, Warszawa, 1999
3. Cygański A., Chemiczne metody analizy ilościowej, WNT, Warszawa, 1997
4. Skoog Douglas A., West Donald M., Holler F. James, Crouch Stanley R. Podstawy chemii analitycznej. Tom 2, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006
Literatura uzupełniająca:
1. D.C. Harris Quantitative Chemical Analysis, VIIIth Ed. Freeman and Co. N.Y.
2. A. Hulanicki, Reakcje kwasów i zasad w chemii analitycznej, PWN, Warszawa, 1993.
|
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i
terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: