Analiza sensoryczna, badanie preferencji konsumenta
0600-S1-CTZ-AS
Treści programowe przedmiotu:
• Budowa i mechanizm działa zmysłów człowieka. Terminologia sensoryczna.
• Rola i znaczenie analizy sensorycznej w ocenie jakości produktów, w rozwoju nowych produktów oraz w badaniu preferencji konsumenta.
• Zespół oceniający- wybór, szkolenie i monitorowanie.
• Wrażliwość zmysłów człowieka.
• Czynniki psychologiczne i fizjologiczne wpływające na wyniki analizy sensorycznej.
• Przygotowanie i prezentacja próbki do badań sensorycznych.
• Typologia metod sensorycznych (konsumenckich i analitycznych).
• Analityczne testy sensoryczne (metody różnicowe, skalowania i opisowe).
• Konsumenckie testy sensoryczne (metody jakościowe i ilościowe).
• Ocena organoleptyczna a sensoryczna.
• Mapa preferencji konsumenckiej.
• Planowanie eksperymentu sensorycznego.
• Oceny sensoryczne a pomiary instrumentalne.
• Analiza statystyczna i prezentacja wyników w badaniach sensorycznych.
• Przygotowanie i prezentacja próbek do oceny sensorycznej.
• Badanie wrażliwości sensorycznej kandydatów do zespołu oceniającego (spełnienie minimum sensorycznego).
• Szkolenie wybranych oceniających na „wykalibrowanych” ekspertów sensorycznych.
• Ocena organoleptyczna produktów spożywczych (ustalenie zbioru cech i współczynników ważkości).
• Ocena produktów metodami różnicowymi .
• Ocena produktów metodami analizy opisowej.
• Ocena produktów metodami określania progów.
• Badanie zmian zapachu i smaku przy kontakcie opakowania z żywnością.
• Określenie stabilności sensorycznej produktu (ang. shelf life) na podstawie uzyskanych wyników z testów sensorycznych
• Ocena produktów metodami konsumenckimi.
• Ocena produktów sensorycznymi metodami analitycznymi i konsumenckimi (mapa preferencji).
Większość proponowanych ćwiczeń oparta jest na standardowych metodach ujętych w Polskich i Europejskich Normach.
|
W cyklu 2021/22Z:
Wykład:
1. Budowa i mechanizm działa zmysłów człowieka. Terminologia sensoryczna.
2. Rola i znaczenie analizy sensorycznej w ocenie jakości produktów, w rozwoju nowych produktów oraz w badaniu preferencji konsumenta.
3. Wrażliwość zmysłów człowieka.
4. Czynniki psychologiczne i fizjologiczne wpływające na wyniki analizy sensorycznej.
5. Przygotowanie i prezentacja próbki do badań sensorycznych.
6. Typologia metod sensorycznych (konsumenckich i analitycznych).
7. Analityczne testy sensoryczne (metody różnicowe, skalowania i opisowe).
8. Konsumenckie testy sensoryczne (metody jakościowe i ilościowe).
9. Ocena organoleptyczna a sensoryczna.
10. Mapa preferencji konsumenckiej.
11. Planowanie eksperymentu sensorycznego.
12. Oceny sensoryczne a pomiary instrumentalne.
13. Analiza statystyczna i prezentacja wyników w badaniach sensorycznych.
Laboratorium:
1. Przygotowanie i prezentacja próbek do oceny sensorycznej.
2. Badanie wrażliwości sensorycznej kandydatów do zespołu oceniającego (spełnienie minimum sensorycznego).
3. Szkolenie wybranych oceniających na „wykalibrowanych” ekspertów sensorycznych.
4. Ocena organoleptyczna produktów spożywczych (ustalenie zbioru cech i współczynników ważkości).
5. Ocena produktów metodami różnicowymi .
6. Ocena produktów metodami analizy opisowej.
7. Ocena produktów metodami określania progów.
8. Badanie zmian zapachu i smaku przy kontakcie opakowania z żywnością.
9. Określenie stabilności sensorycznej produktu (ang. shelf life) na podstawie uzyskanych wyników z testów sensorycznych
10. Ocena produktów metodami konsumenckimi.
11. Ocena produktów sensorycznymi metodami analitycznymi i konsumenckimi (mapa preferencji).
|
W cyklu 2022/23Z:
Wykład:
1. Budowa i mechanizm działa zmysłów człowieka. Terminologia sensoryczna.
2. Rola i znaczenie analizy sensorycznej w ocenie jakości produktów, w rozwoju nowych produktów oraz w badaniu preferencji konsumenta.
3. Wrażliwość zmysłów człowieka.
4. Czynniki psychologiczne i fizjologiczne wpływające na wyniki analizy sensorycznej.
5. Przygotowanie i prezentacja próbki do badań sensorycznych.
6. Typologia metod sensorycznych (konsumenckich i analitycznych).
7. Analityczne testy sensoryczne (metody różnicowe, skalowania i opisowe).
8. Konsumenckie testy sensoryczne (metody jakościowe i ilościowe).
9. Ocena organoleptyczna a sensoryczna.
10. Mapa preferencji konsumenckiej.
11. Planowanie eksperymentu sensorycznego.
12. Oceny sensoryczne a pomiary instrumentalne.
13. Analiza statystyczna i prezentacja wyników w badaniach sensorycznych.
Laboratorium:
1. Przygotowanie i prezentacja próbek do oceny sensorycznej.
2. Badanie wrażliwości sensorycznej kandydatów do zespołu oceniającego (spełnienie minimum sensorycznego).
3. Szkolenie wybranych oceniających na „wykalibrowanych” ekspertów sensorycznych.
4. Ocena organoleptyczna produktów spożywczych (ustalenie zbioru cech i współczynników ważkości).
5. Ocena produktów metodami różnicowymi .
6. Ocena produktów metodami analizy opisowej.
7. Ocena produktów metodami określania progów.
8. Badanie zmian zapachu i smaku przy kontakcie opakowania z żywnością.
9. Określenie stabilności sensorycznej produktu (ang. shelf life) na podstawie uzyskanych wyników z testów sensorycznych
10. Ocena produktów metodami konsumenckimi.
11. Ocena produktów sensorycznymi metodami analitycznymi i konsumenckimi (mapa preferencji).
|
W cyklu 2023/24Z:
Wykład:
1. Budowa i mechanizm działa zmysłów człowieka. Terminologia sensoryczna.
2. Rola i znaczenie analizy sensorycznej w ocenie jakości produktów, w rozwoju nowych produktów oraz w badaniu preferencji konsumenta.
3. Wrażliwość zmysłów człowieka.
4. Czynniki psychologiczne i fizjologiczne wpływające na wyniki analizy sensorycznej.
5. Przygotowanie i prezentacja próbki do badań sensorycznych.
6. Typologia metod sensorycznych (konsumenckich i analitycznych).
7. Analityczne testy sensoryczne (metody różnicowe, skalowania i opisowe).
8. Konsumenckie testy sensoryczne (metody jakościowe i ilościowe).
9. Ocena organoleptyczna a sensoryczna.
10. Mapa preferencji konsumenckiej.
11. Planowanie eksperymentu sensorycznego.
12. Oceny sensoryczne a pomiary instrumentalne.
13. Analiza statystyczna i prezentacja wyników w badaniach sensorycznych.
Laboratorium:
1. Przygotowanie i prezentacja próbek do oceny sensorycznej.
2. Badanie wrażliwości sensorycznej kandydatów do zespołu oceniającego (spełnienie minimum sensorycznego).
3. Szkolenie wybranych oceniających na „wykalibrowanych” ekspertów sensorycznych.
4. Ocena organoleptyczna produktów spożywczych (ustalenie zbioru cech i współczynników ważkości).
5. Ocena produktów metodami różnicowymi .
6. Ocena produktów metodami analizy opisowej.
7. Ocena produktów metodami określania progów.
8. Badanie zmian zapachu i smaku przy kontakcie opakowania z żywnością.
9. Określenie stabilności sensorycznej produktu (ang. shelf life) na podstawie uzyskanych wyników z testów sensorycznych
10. Ocena produktów metodami konsumenckimi.
11. Ocena produktów sensorycznymi metodami analitycznymi i konsumenckimi (mapa preferencji).
|
Całkowity nakład pracy studenta
Godziny realizowane z udziałem nauczycieli (55 godz.):
- udział w wykładach – 15 godz.
- udział w laboratoriach – 40 godz.
Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta (120 godz.):
- konsultacje i praca z nauczycielem akademickim – 15 godz.
- przygotowanie do kolokwiów – 40
- przygotowanie studenta do egzaminu – 65 godz.
Łącznie 175 godzin/25h = 7 pkt ECTS
Efekty uczenia się - wiedza
Student nabywa:
W1: wiedzę o budowie i mechanizmie działania aparatu zmysłowego – K_W13, K_W15
W2: wiedzę o terminologii stosowanej w analizie sensorycznej i w badaniach konsumenckich – K_W13
W3: wiedzę o sposobie sprawdzenia indywidualnej wrażliwości sensorycznej członka zespołu oceniającego – K_W13
W4: wiedzę o sposobie selekcji, szkolenia oraz monitoringu zespołu oceniającego – K_W13
W5: wiedzę o różnicy między oceną sensoryczną a organoleptyczną– K_W13
W6: wiedzę o warunkach przeprowadzenie ocen sensorycznych – K_W13,
W7: wiedzę o typologii metod sensorycznych ze względu na różne kryteria podziału – K_W13,
W8: wiedzę o analitycznych i konsumenckich testach sensorycznych – K_W13
W9: wiedzę o czynnikach psychologicznych i fizjologicznych wpływających na oceną sensoryczną – K_W13,
W10: wiedzę o warunkach przeprowadzenia ocen sensorycznych, sposobie przygotowania i prezentacji materiału do badań sensorycznych – K_W13,
W11: wiedzę o Mapie Preferencji i sposobie planowania eksperymentu sensorycznego – K_W13
W12: wiedzę o metodach statystycznych stosowanych w sensoryce i sposobie przedstawiania wyników analiz – K_W04, K_W13
W13: wiedzę o zależności pomiędzy wynikami sensorycznymi a instrumentalnymi – K_W04, K_W06, K_W13
W14: wiedzę o wykorzystaniu analizy sensorycznej w działach Kontroli Jakości, Marketingu oraz Badań i Rozwoju – K_W13, K_W23, K_W25
Efekty uczenia się - umiejętności
Student potrafi:
U1: zaplanować i zrealizować eksperyment sensoryczny dowolnego produktu – K_U03, K_U04, K_U10
U2: przeprowadzić analizę statystyczną uzyskanej oceny sensorycznej i opracować raporty z wykonanych analiz sensorycznych oraz wyciągnąć poprawne wnioski merytoryczne – K_U02, K_U03, K_U04
U3: posługuje się terminologią sensoryczną – K_U10, K_U17
U4: zastosować poznane procedury sensoryczne w analizie żywności i zaproponować metodykę sensoryczną do określonego problemu oraz wymienić czynniki wpływają na poprawność uzyskanych wyników – K_U10
U5: opisać różnicę między oceną sensoryczną a organoleptyczną – K_U10
U6: wybrać i przeprowadzić odpowiednie metody w celu wyboru, szkolenia i monitorowania osób w zespole sensorycznym – K_U10
U7: sprawdzić wrażliwość zmysłów człowieka oraz opisać budowę i mechanizm działania aparatu zmysłowego – K_U10
U8: opisać analityczne i konsumenckie testy sensoryczne – K_U10
U9: przygotować i odpowiednio zaprezentować materiał badawczy, wymienić metody stosowane w badaniach sensorycznych – K_U10
U10: opisać rolę analizy sensorycznej w zakładach przemysłowych – K_U10, K_U16, K_U21
U11: opisać sposób ustalenia Mapy Preferencji – K_U10
U12: znaleźć zależność między ocenami sensorycznymi a instrumentalnymi – K_U06, K_U10
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne
Student:
K1: dostrzega zależności pomiędzy zjawiskami i poprawnie wyciąga wnioski – K_K01
K2: jest nastawiony na jak najlepsze wykonywanie powierzonych zadań – K_K03
K3: jest nastawiony na zdobywanie nowej wiedzy, umiejętności i doświadczeń – K_K02, K_K05
K4: zna ograniczenia własnej wiedzy i umiejętności – K_K05, K_K09
K5: pracuje systematycznie – K_K06
K6: nawiązuje współpracę w grupie – K_K09
K7: dba o środowisko naturalne – K_K08
Metody dydaktyczne
Metody dydaktyczne podające:
- wykład informacyjny (konwencjonalny) z wykorzystaniem prezentacji multimedialnych.
Metody dydaktyczne poszukujące:
- laboratorium: laboratoryjna – zajęcia laboratoryjne związane są z treściami programowymi przerabianymi na wykładzie. Student wykonuje zadania samodzielnie po przygotowaniu w oparciu o dostępną instrukcję oraz zalecaną literaturę. Wykonane analizy sprawdzane są bezpośrednio na pracowni w danym dniu na podstawie raportu zawierającego krótki opis analizy sensorycznej i dyskusję uzyskanych wyników.
Metody dydaktyczne podające
- wykład informacyjny (konwencjonalny)
Metody dydaktyczne poszukujące
- okrągłego stołu
- stolików eksperckich
- panelowa
- laboratoryjna
- giełda pomysłów
- doświadczeń
Rodzaj przedmiotu
przedmiot obowiązkowy
Wymagania wstępne
Zaliczony egzamin z:
Chemii i analizy żywności,
Podstaw informatyki i chemometrii
Koordynatorzy przedmiotu
Kryteria oceniania
Metody oceniania:
wykład: K_W04, K_W06, K_W13, K_W15, K_W23, K_W25
laboratorium: – K_W13, K_U03, K_U04, K_U10, K_U16, K_U17, K_U21, K_K01, K_K03, K_K05, K_K06, K_K08
Kryteria oceniania:
Wykład: egzamin pisemny w formie odpowiedzi na pytania (2 godz.)
Wymagany próg na ocenę:
- dostateczną (40-50%):
- dostateczny plus (51-60%)
- dobry (61-70%)
- dobry plus (71-80%)
- bardzo dobry (81-100%)
Laboratorium: zaliczenia na ocenę;
Wymagany próg na ocenę:
- dostateczną (50-55%):
- dostateczny plus (56-65%)
- dobry (66-75%)
- dobry plus (76-85%)
- bardzo dobry (86-100%)
Praktyki zawodowe
Literatura
Literatura podstawowa
1. N. Baryłko-Piekielna, I. Matuszewska, Sensoryczna Badania Żywności Postawy-Metody-Zastosowania, PTTŻ, Kraków 2009
2. E. Babicz-Zielińska, A. Rybowska, W. Obniska, Sensoryczna ocena jakości żywności, Akademia Morska w Gdyni, Gdynia, 2008
3. T. Jędryka, Metody sensoryczne, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Poznań, 2001
4.J. Gawęcka, T. Jędryka, Analiza sensoryczna. Wybrane metody i przykłady zastosowań, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Poznań, 2001
5. T. Jędryka, T. Kozłowski, Materiały do ćwiczeń z analizy sensorycznej, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków, 1986
6. H.T. Lawless, H. Hildegarde, Sensory Evaluation of Food, Principles and Practices, Springer, 2010
7. S.E. Kemp, T. Hollowood, Y. Hortm Sensory Evaluation a Practical Handbook, Wiley-Blackwell, 2009
Literatura uzupełniająca:
1. E. Aronson, Człowiek istota społeczna, PWN, Warszawa, 2002
Uwagi
|
W cyklu 2021/22Z:
|
W cyklu 2022/23Z:
|
W cyklu 2023/24Z:
|
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i
terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: